Hemorajik kistler, yumurtalık kistlerinin kanamasıyla meydana gelmektedir. Şiddetli ağrıya neden olabilen bu durum genellikle tehlikeli değildir ve tedavi ile birlikte ciddi sonuçlara neden olmamaktadır. Küçük boyutlardaki kistler genelde herhangi bir belirtiye neden olmayıp kendi kendine ortadan kaybolmakla birlikte büyük boyutlu kistlerin ameliyat gibi tedavi yöntemleriyle tedavi edilmesi gerekebilir.
Hemorajik kistler ve yumurtalık kistleri arasındaki ilişkiyi, hemorajik kist belirtilerini ve hemorajik kistlere dair merak ettiğiniz diğer şeyleri bu yazıda okuyabilirsiniz.
Yumurtalık Kisti Nedir?
Hemorajik kistler, yumurtalık kistlerinin kanamasıyla meydana geldiği için yumurtalık kistlerini anlamak önemlidir. Yumurtalıkların içinde ya da yüzeyinde oluşan sıvı dolu keseler olan yumurtalık kistleri, pek çok kadında görülmekte ve genelde herhangi bir belirtiye neden olmadan yok olmaktadır.
Fonksiyonel yumurtalık kisti adı verilen kistler, hemorajik kistlere yol açan oluşumlardır. Normalde adet döngüsü içerisinde yumurtalıklarda her ay folikül adı verilen küçük kistler oluşmaktadır. Foliküller, östrojen ve progesteron hormonları üretmekte ve yumurtlama sırasında yumurtayı serbest bırakmak için açılmaktadır.
Foliküller bazen büyümeye devam ederek fonksiyonel kiste neden olmaktadır. Fonksiyonel kistler iki şekilde görülmektedir:
- Foliküler kist: Adete döngüsünün ortasına doğru foliküllerden biri yumurta bırakır. Yumurta sonrasında fallop tüpünden aşağı doğru hareket eder. Bazense folikül yumurtayı bırakmak için açılmayıp büyümeye devam ederek foliküler kisti meydana getirir.
- Korpus luteum kisti: Folikül yumurtayı bıraktıktan sonra küçülür ve östrojen ile progesteron üretmeye başlar. Bu hormonlar, hamile kalmak için gereklidir. Bu aşamada folikülün ismi korpus luteumdur. Yumurtanın bırakılması için oluşan açıklık bazen tıkanır ve içeride sıvı birikmesine neden olarak korpus luteum kistine neden olur.
Adet döngüsüyle ilişkili olmayan kistler arasında ise demoid kist, kistadenom ve endometrioma bulunmaktadır.
Hemorajik Kist Nedir?
Hemorajik kistler, yumurtalıklarda gelişen oluşumlardır. Genelde yumurtlama döneminde oluşan yumurtalık kistleri, yumurtayı serbest bırakan folikülün büyümesi sonucu meydana gelmektedir. Hemorajik kistler, yumurtalık kistlerindeki damarların zarar görmesi veya yırtılması nedeniyle oluşan kanamayla ilişkilidir.
Hemorajik kistler karın bölgesinde ağrı, rahatsızlık, ara kanama veya adet düzensizliği gibi belirtilere neden olabilmektedir. Bu kistlerin pek çoğu kendi kendine geçmekte ve herhangi bir tedavi gerektirmemektedir. Bununla birlikte kistin aşırı büyümesi veya şiddetli belirtilere neden olması halinde tedavi görülmesi gerekebilmektedir.
Hemorajik kistlerin teşhisi fiziksel muayene, ultrason ve kan testleri ile konulabilmektedir. Hemorajik kistiniz varsa doktorunuz ultrason ile yumurtalıklardaki kistlerin boyutu, yapısı ve kanamanın miktarı değerlendirilebilecek ve bu sayede nasıl bir tedavi izlenmesi gerektiğine karar verebilecektir.
Hemorajik Kist Belirtileri
Hemorajik yumurtalık kistleri bazı kadınlarda hiçbir belirtiye neden olmamakla birlikte genelde ağrı gibi rahatsızlıklara yol açmaktadır. Hemorajik kist belirtileri arasında en sık görülen belirtiler genel olarak şu şekildedir:
- Karın ağrısı: Hemorajik kist nedeniyle karın bölgesinde veya pelvik bölgede ağrı görülebilir. Ağrı bazen hafif olabileceği gibi şiddetli de olabilir.
- Adet düzensizliği veya ağrılı adet dönemleri: Hemorajik kistler, adet dönemleri arasında ara kanama adı verilen kanamalara veya adet düzensizliğine neden olabilir. Aynı zamanda adet kanaması sırasında normalden fazla ağrı hissedilebilir.
- Cinsel ilişki sırasında ağrı: Kistler, cinsel ilişki sırasında ağrı veya rahatsızlığa neden olabilir.
- Karında ve pelvik bölgede şişkinlik: Hemorajik kist, büyüklüğüne bağlı olarak karında ve pelvik bölgede şişkinliğe neden olabilir. Bu da bölgede baskı ve rahatsızlık hissine yol açabilir.
Hemorajik kistler nadiren de olsa mide bulantısı ve kusma gibi belirtilere neden olabilir. Karnınızda ani ve keskin bir ağrının yanı sıra mide bulantısı ve kusma gibi belirtileriniz olursa vakit kaybetmeden tıbbi yardım almanız gerekir.
Hemorajik Kist Nedenleri
Yumurtalık kistlerinin pek çok çeşidi hemorajik kist haline gelebilir. Bu kistler genelde adet döngüsünün luteal aşamasında oluşur Hemorajik kistler arasında en yaygın olarak görüleni, korpus luteumun içinde olmasıyla oluşan kistlerdir.
Hemorajik kistler bazen foliküler fazda da gerçekleşebilmektedir. Yumurtlama sırasında foliküllerden biri yumurta bırakır. Bazen yumurtayı bırakan folikül kiste dönüşerek foliküler kisti meydana getirir. Foliküler kistin içinde meydana gelmesiyle birlikte hemorajik kist oluşur.
Hemorajik yumurtalık kistleri genelde adet döngüsünün bir parçası olarak görülmekte ve kendi kendine ortadan kaybolabilmektedir. Bununla birlikte kistlerin boyutuna ve neden oldukları belirtilere göre tedavi gerekebileceği için yumurtalık kistiniz varsa neler yapmanız gerektiği hakkında doktorunuz size yardımcı olacaktır.
Hemorajik Kist Nasıl Anlaşılır?
Doktorunuz, hemorajik kistiniz olduğunu rutin bir pelvik muayene sırasında keşfedebilir. Pelvik muayenede hemorajik kist şüphesi olması halinde teşhisi doğrulamak için başka testler yapılması gerekebilir.
Transvajinal ultrason, yumurtalık kistlerinin türünü, boyutunu, şeklini ve yerini tespit etmeye yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda kistin hemorajik olup olmadığı da transvajinal ultrason ile anlaşılabilmektedir.
Transvajinal ultrasonda, ultrason cihazı vajinadan geçirilerek rahmin, yumurtalıkların, rahim ağzının ve fallop tüplerinin görüntülenmesi sağlanır. Transvajinal ultrason ağrısız ve zararsız olmakla birlikte ultrason sırasında hafif bir baskı ya da rahatsızlık hissetmek mümkündür.
Hemorajik Kist Nedenleri
Yumurtalık kistlerinin pek çok çeşidi hemorajik kist haline gelebilir. Bu kistler genelde adet döngüsünün luteal aşamasında oluşur Hemorajik kistler arasında en yaygın olarak görüleni, korpus luteumun içinde olmasıyla oluşan kistlerdir.
Hemorajik kistler bazen foliküler fazda da gerçekleşebilmektedir. Yumurtlama sırasında foliküllerden biri yumurta bırakır. Bazen yumurtayı bırakan folikül kiste dönüşerek foliküler kisti meydana getirir. Foliküler kistin içinde meydana gelmesiyle birlikte hemorajik kist oluşur.
Hemorajik yumurtalık kistleri genelde adet döngüsünün bir parçası olarak görülmekte ve kendi kendine ortadan kaybolabilmektedir. Bununla birlikte kistlerin boyutuna ve neden oldukları belirtilere göre tedavi gerekebileceği için yumurtalık kistiniz varsa neler yapmanız gerektiği hakkında doktorunuz size yardımcı olacaktır.
Hemorajik kist genellikle doğurganlık üzerinde herhangi bir olumsuz etkiye sahip değildir. Kistin çok büyük olması ve yumurtalıklardan birinin alınmasının gerekmesi halinde dahi diğer yumurtalık sağlıklı olduğu sürece kadının doğurganlığı etkilenmemektedir.
Hemorajik kist yalnızca her iki yumurtalığı etkilemesi halinde kısırlığa neden olabilmektedir. Hemorajik kistler nedeniyle iki yumurtalığın alınması gerekiyorsa ameliyattan sonra hamile kalmak mümkün olmayacaktır.
Hemorajik kist oluşumunu engellemenin herhangi bir yolu bulunmadığı için doğurganlığınızla ilgili her şeyin yolunda olduğundan emin olmanız yalnızca düzenli doktor ziyaretleriyle mümkün olacaktır. Düzenli jinekolojik muayene ile yumurtalıklarınızla ilgili herhangi bir sorun olup olmadığınızı anlamanız ve sorun olması halinde bir an önce harekete geçmeniz mümkündür.
Hemorajik Kist Nasıl Geçer?
Hemorajik kist küçükse ve herhangi bir belirtiye neden olmuyorsa tedavi gerekmeyebilir. Bununla birlikte kistin çapı 5 cm’den büyükse, ağrı varsa, kist kendi kendine ortadan kaybolmuyorsa ve kistin iyi huylu olup olmadığı bilinmiyorsa cerrahi prosedürlere başvurmak gerekebilir. Kistin parçalanması veya bükülmesi halinde de cerrahi olarak alınması gerekli olabilir.
Hemorajik kist ameliyatı, karında küçük kesilerin açıldığı laparoskopik cerrahi ile gerçekleştirilir. Kistin görüntülenebilmesi için karında açılan ufak kesilerden birine kamera, diğerlerine ise cerrahi aletler yerleştirilir. Laparoskopik cerrahi, açık ameliyata kıyasla iyileşme süresi daha kısa olan bir tedavidir.
Laparoskopik cerrahinin yeterli olmayacağı kistler için laparotomiye ihtiyaç duyulabilir. Laparotomide kistleri çıkarmak için karında daha büyük bir kesi açılır. Bu yöntemde iyileşme süresi laparoskopiye göre daha uzun olmaktadır.
Hemarojik kistin tedavisinde hangi tedavi yönteminin seçileceği çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterecektir. Hemorajik kistler alınırken yumurtalıkların alınmasının gerekip gerekmediği, kadının yaşı, gelecekte hamile kalma isteği ve kanser şüphesi gibi faktörlere göre belirlenecektir.
Sonuç Olarak
Hemorajik kistler, yumurtalıklarda bulunan içi sıvı dolu keselerin kanamasıyla meydana gelen oluşumlardır. Bu kistler genelde adet döngüsünün luteal ve foliküler dazında oluşmaktadır. Hemorajik kisti olan kadınlarda ağrı ve rahatsızlık gibi belirtiler görülebileceği gibi herhangi bir belirti görülmemesi mümkündür. Hemorajik kistlerin çoğu kendi kendine yok olmakla birlikte kistlerin çok fazla büyümesi halinde cerrahi prosedürlere başvurulması gerekebilmektedir.
