Doğal yolla bebek sahibi olmak isteyip de olamayan her çiftin yaşadıkları sorun birbirinden farklıdır. Bu nedenle kısırlık tedavisinin kişiye özel olarak belirlenmesi çok önemlidir.
Kısırlığın pek çok nedeni olabilir. Yaş, yaşam tarzı alışkanlıkları ve üreme sistemi gibi sorunlardan kaynaklanabilen kısırlık aynı zamanda diyabet, obezite, tiroit bezi fonksiyonlarındaki sorunlar veya hormonal dengesizlikler gibi sağlık sorunlarından da kaynaklanıyor olabilir. Bu nedenle kısırlığa sorun olan her bir etken ayrı ayrı ele alınmalı ve kişiye özel tedavi planı belirlenmelidir.
Günümüzde tıp alanındaki gelişmeler sayesinde kısırlığa neden olan etkenler ve bunların nasıl tedavi edileceği belirlenebilmektedir. Bu sayede kısırlık sorunu yaşayan kişiler, kendilerine özel olarak hazırlanmış tedavilerle bebek sahibi olabilmektedir.
Kişiye özel tüp bebek tedavisinin nasıl hazırlandığını ve kısırlık tedavileriyle ilgili merak ettiğiniz her şeyi bu yazıda okuyabilirsiniz.
Kişiye Özel Tüp Bebek Tedavisi Nedir?
Tüp bebek tedavisi, çiftleri açısından hem fiziksel hem de duygusal olarak yıpratıcı bir süreç olabilmektedir. Bu nedenle tedavi sürecini en kolay şekilde atlatmak ve tedavinin başarı ihtimalini arttırmak için kişiye özel bir tedavi planı belirlemek önemlidir.
Tüp bebek tedavisinde her çiftin ihtiyaçları farklı olduğu için tedaviye başlamadan önce gerekli testler ve prosedürler gerçekleştirilmelidir. Kişiye özel tüp bebek tedavisi planlamak adına kısırlığın teşhisini belirlemek, gerekirse genetik testler yapmak, kişilerin ilaçlara verdiği tepkileri gözlemlemek ve yaşadıkları belirtileri değerlendirmek gerekmektedir.
Kişiye özel tüp bebek tedavisi ile kısırlığın temel nedenine bağlı olarak tedavi planı oluşturulmaktadır. Bunun için ise öncelikle çiftler, çeşitli değerlendirmelere ve testlere tabi tutulmaktadır. Bunlar arasında sperm analizi ve hormon testleri gibi testler bulunmaktadır.
Kişiye Özel Tüp Bebek Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kişiye özel tüp bebek tedavisinde eşlerin yaşı, yumurtalık rezervi ve spermlerin durumu gibi etkenler değerlendirilmekte ve sonuçlara göre tedavi planı oluşturulmaktadır. Bu süreçte oldukça detaylı muayeneler yapılabileceği gibi tedavinin başarı şansını arttırmak ve kısırlığa neden olan etkeni ortadan kaldırmak için bazı cerrahi prosedürlerin uygulanması da gerekebilir.
Tüp bebek tedavisine yardımcı yöntemlerin kullanılması da başarı şansını arttırabilmektedir. Bunlar arasında mikroenjeksiyon, IMSI, embriyo tıraşlama ve dondurulmuş embriyo transferi gibi yöntemler bulunmaktadır. Örneğin, spermle ilgili sorunlar olması halinde mikroenjeksiyon ile tek bir sperm alınarak yumurtaya enjekte edilmekte ve bu sayede döllenme gerçekleştirilmektedir. Veya embriyo tıraşlama ile embriyonun zarının incelmesine yardımcı olunarak embriyonun rahme tutunması kolaylaştırılabilmektedir.
Kişiye özel tüp bebek tedavisi genellikle yaşı ilerleyen kadınlara önerilmekle birlikte her yaştan kadının bu tedaviye başvurması mümkündür. Bu sayede çiftler bir an önce kendileri için uygun tedaviye başlayabilmekte ve bebek sahibi olabilmektedir.
Kadınlarda Kısırlık Sebepleri
Kişiye özel tüp bebek tedavisi oluştururken dikkat edilmesi gereken en önemli şey, kadında ve erkekte kısırlığa neden olan etkenleri belirlemektir. Bu nedenle çiftler, doğurganlıkları açısından ayrı ayrı değerlendirilmeli ve buna göre bir tedavi planı belirlenmelidir.
Kadınlar için tüp bebek tedavisi planı oluştururken dikkat edilmesi gereken kısırlık nedenlerinden bazıları şunlardır:
Yumurtlama bozuklukları
Düzenli olarak yumurtlamama veya yumurtlamanın hiç gerçekleşmemesi, sık karşılaşılan kısırlık nedenlerinden bir tanesidir. Üreme horonlarındaki sorunlar veya yumurtalıklardaki sorunlar, yumurtlama bozukluklarına yol açabilmektedir.
Polikistik over sendromu, hipotalamik disfonksiyon, primer over yetmezliği ve vücutta çok fazla prolaktin üretilmesi gibi sorunlar, yumurtlama bozukluklarına neden olabilmektedir. Kısırlık tedavisi için bu sorunların her birinin ayrı ayrı ele alınması önemlidir.
Fallop tüpleriyle ilgili sorunlar
Fallop tüplerinin hasarlı ya da tıkalı olması, sperm ile yumurtanın bir araya gelmesini engelleyebilmektedir. Klamidya, bel soğukluğu ya da diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklar nedeniyle geçirilen pelvik inflamatuar hastalık veya enfeksiyon, fallop tüplerine zarar verebilir. Ayrıca karın veya pelvis bölgesinden geçirilen ameliyatlar da fallop tüplerinin zarar görmesine neden olabilir. Tüp bebek tedavisi, fallop tüplerinde sorun olan kadınların bebek sahibi olmasına yardımcı olabilmektedir.
Rahim veya rahim ağzıyla ilgili sorunlar
Rahim veya rahim ağzıyla ilgili ciddi sorunlar olması durumunda döllenen yumurtanın tutunması zorlaşabilir ve düşük riski artabilir. Rahimde doğuştan bazı sorunlar olması, rahim ağzında daralma olması veya rahim ağzında spermin rahme ilerlemesini kolaylaştıracak mukus oluşumunun olmaması, gebe kalmayı zorlaştırabilmektedir. Bu nedenle sorunların belirlenerek uygun tedavi seçeneğine karar verilmesi önemlidir.
Açıklanamayan kısırlık
Kısırlığın nedeninin belirlenemediği bazı durumlar bulunmaktadır. Bu da kısırlığın nedeninin tedavi edilememesine neden olabilmektedir. Bununla birlikte kısırlığın nedeni tedavi edilemese de kişiye özel hazırlanmış tüp bebek tedavisi ile bebek sahibi olmak mümkün olabilmektedir.
Erkeklerde Kısırlık Sebepleri
Kişiye özel tüp bebek tedavisi hazırlanırken erkekteki kısırlık nedenlerinin saptanması da önemlidir. Erkekler için tüp bebek tedavisi planı oluştururken dikkat edilmesi gereken kısırlık nedenlerinden bazıları şunlardır:
Sperm bozuklukları
Spermlerde sorun olması, erkek kısırlığına neden olan etkenlerin başında gelmektedir. Sperm bozuklukları arasında spermlerin anormal şekle sahip olması veya sperm hareketliliğinin az olması gibi sorunlar yer almaktadır. Bazı durumlarda ise yeteri kadar sperm üretimi gerçekleşmeyebilmektedir.
Sperm bozukluklarına neden olan etkenlerden bazıları şu şekildedir:
- Enfeksiyonlar veya inflamasyona neden olan sorunlar
- Hormonlarla ilgili sorunlar
- Bağışıklık sistemiyle ilgili sorunlar
- Çevresel etkenler ve yaşam tarzı alışkanlıkları
- Genetik sorunlar
Yapısal sorunlar
Üreme yolunun tıkanmasına neden olan yapısal sorunlar, meninin akışını engelleyebilir. Yapısal sorunlar, genetik olabileceği gibi doğum kusurları nedeniyle de meydana gelmiş olabilir. Cinsel yolla bulaşan bir hastalık nedeniyle yaşanan enfeksiyon ve inflamasyon da meni geçişini zorlaştırabilir.
Diğer etkenler
Erektil disfonksiyon ve erken boşalma gibi diğer etkenler de bebek sahibi olmaya engel olabilir. Böbrek veya karaciğer hastalıkları veya kullanılan bazı ilaçlar ad kısırlığa neden olabilmektedir. Erkek kısırlığında da tıpkı kadın kısırlığında olduğu gibi kişiye özel bir tedavi planı hazırlanarak bebek sahibi olmak mümkün olabilmektedir.
Kişiye Özel Tüp Bebek Tedavisinin Avantajları
Kısırlığı, embriyonun tutunmasını ve gebeliğin başarılı bir şekilde ilerlemesini etkileyen pek çok etken bulunmaktadır. Tüplerde tıkanıklık gibi kısırlığa neden olan sorunlar, tüp bebek tedavisi denenmeden önce düzeltilebilse de kadının yaşının ilerlemiş olması gibi etkenleri değiştirmek mümkün değildir. Bu durumda tüp bebek tedavisi gibi yardımcı üreme tekniklerine başvurmak gerekebilir.
Tüp bebek tedavisinde anti-müllerian hormon (AMH) gibi hormonlar test edilerek yumurta rezervleri kontrol edilebilmektedir. Ayrıca hormon testlerinin yanı sıra başka testlerle de hastanın doğurganlığı değerlendirilebilmektedir.
Tüp bebek tedavisinde rahim içi tabaka da kontrol edildiği için embriyonun tutunmasına uygun hale getirilebilmektedir. Özellikle tekrarlayan düşük yaşayan kadınlarda embriyo transferinin önceden hazırlık yapılarak gerçekleştirilmesi, embriyonun tutunma olasılığını arttırabilmektedir.
Kişiye özel tüp bebek tedavisi ile kısırlığa kişiselleştirilmiş bir şekilde yaklaşmak mümkündür. Bu da çiftler açısından daha az fiziksel, duygusal ve ekonomik stres, daha yüksek gebelik şansı ve daha yüksek hasta memnuniyeti gibi avantajlar sağlamaktadır.
