Tüp bebek, yumurta ile spermin laboratuvar ortamında bir araya getirilmesinin ardından döllenen yumurtanın rahme transfer edildiği bir yardımcı üreme tekniğidir. Tüp bebek, doğal yolla bebek sahibi olamayan çiftler için önemli bir tedavi yöntemi olsa da başarı oranı yüzde 100 değildir.
Tüp bebeğin kesin sonuç vermemesinin nedeni çiftlerin hatası değildir. Hatta tedavinin başarısız olması tamamen kliniğe de bağlı değildir. Tüp bebek başarısını etkileyen pek çok faktör bulunduğu için tedavinin başarı oranı her çift açısından aynı değildir ve hiçbir tedaviden yüzde 100 başarı beklenmesi mümkün değildir.
Tüp bebek kesin sonuç verir mi ve kesin tutar mı gibi sorularınızın cevaplarını ve tüp bebek başarısını etkileyen faktörlerin neler olduğunu bu yazıda okuyabilirsiniz.
Tüp Bebek Kesin Tutar mı?
Tüp bebek, yumurta ile spermin laboratuvar ortamında döllenmesini ve oluşan embriyonun rahme transfer edilmesini içeren bir kısırlık tedavisidir. Tüp bebek, kısırlık sorunu yaşayan pek çok çifte yardımcı olan bir tedavi olmakla birlikte tüp bebeğin kesin olarak tutacağını söylemek mümkün değildir.
Tüp bebeğin kesin tutmamasının nedeni, tedavinin başarı oranının kadının yaşı, kısırlığın nedeni, transfer edilen embriyoların sayısı ve başvurulan kliniğin uzmanlığı gibi çeşitli faktörlerin, tedavinin başarısını etkilemesinden kaynaklanmaktadır. Tüp bebekte başarı oranı aynı zamanda embriyoların kalitesi, altta yatan diğer sağlık sorunları ve yaşam tarzı faktörleri gibi faktörlerden de etkilenebilmektedir. Bu nedenle tüp bebek bazı çiftlerde ilk denemede gebelikle sonuçlanırken bazı çiftlerde ise birden fazla deneme gerektirebilmektedir.
Tüp bebek başarı oranları hakkında yeteri kadar bilgi sahibi olmayan çiftler ilk denemenin başarısız olmasıyla genelde büyük bir hayal kırıklığına uğramakta ve klinik değişimi yapabilmektedir. Bununla birlikte ilk denemenizi yaptırdığınız klinik, denemenin başarısız olma nedenini daha iyi anlayabileceği için hemen başka bir yere gitmektense aynı merkezde en az 2-3 deneme yapmanız daha iyi olabilir. Bu sayede yeni denemede gerekli değişiklikler yapılarak bir sonraki tedavinin başarı şansı arttırılabilir.
Her çiftin yaşadığı sorunlar birbirinden farklı olduğundan dolayı tüp bebeğin sizin için uygun olup olmadığını merak ediyorsanız, bu konuda bir uzmana danışmanız önemlidir. Bu sayede bebek sahibi olmak için başvurabileceğiniz tedavi yöntemlerini ve bu yöntemlerin başarı oranlarının yaklaşık olarak kaç olduğunu öğrenebilirsiniz.
Tüp Bebek Başarısını Etkileyen Faktörler
Tüp bebekte hiçbir kliniğin yüzde 100 başarı garantisi vermesi mümkün değildir. Tüp bebekte başarıyı etkileyen pek çok faktör olduğundan dolayı her hastanın başarı oranı birbirinden farklıdır. Başarı oranı aynı zamanda kaç kez tüp bebek denemesi yapıldığına ve başarısız denemelerden sonra ilaçların doğru bir şekilde ayarlanıp ayarlanamamasına göre farklılık göstermektedir.
Tüp bebek başarısını etkileyen faktörler genel olarak şu şekildedir:
Yaş
Kadının yaşı, tüp bebek başarısını etkileyen en önemli faktördür. 35 yaş ve üzerinde üretilen yumurtaların kalitesi, eskisine göre daha düşük olmaktadır. Bu nedenle yaş ilerledikçe tedavinin başarılı olma ihtimali azalmaktadır. Tüp bebekte erkeğin yaşı da tedaviyi etkileyebilmektedir. 40 yaşın üzerindeki erkeklerde sperm sayısında ve kalitesinde azalma olması, tüp bebek başarısının azalmasına neden olabilmektedir.
Kısırlığın nedeni
Kısırlığın nedeni de tüp bebek başarısında önemli bir role sahiptir. Kısırlığa neden olan faktörler, embriyoların kalitesini ve tüp bebeğin etkinliğini etkilemektedir. Bazı kısırlık sorunları kalıtsal olabileceği gibi bazıları ise daha sonradan geçirilen enfeksiyonlar nedeniyle gelişebilir. Bu nedenle bazı durumlarda tüp bebeğe başlamadan önce bu sorunların çözülmesi gerekebilir. Ayrıca rahim anomalileri, kistler, miyomlar ve yumurtlamada zorluklar gibi faktörler de gebeliğin gerçekleşmesini zorlaştırabilir. Kısırlığa neden olan soruna uzun süredir sahip olunması da tüp bebek başarısının azalmasına neden olabilir.
Diğer sağlık sorunları
Yüksek tansiyon, diyabet, D vitamini eksikliği ve diğer birtakım sağlık sorunları da tüp bebek başarısını etkileyebilir. Rahim astarının durumu da dikkate alınması gereken faktörlerden bir tanesidir. Tüp bebekte embriyo implantasyonunun başarılı olması için rahim astarı olan endometriyumun en az 7 mm kalınlıkta olması gerekir.
Yumurta, sperm ve embriyo kalitesi
Yumurta ve sperm kalitesinin, embriyo kalitesini etkileyebileceği düşünülmektedir. Bu nedenle yumurta ve sperm kalitesi, tüp bebek başarısı açısından önemlidir. Yumurta kalitesini etkileyen pek çok faktör bulunmakla birlikte yaş ve yumurtlama, en önemli faktörlerin başında gelmektedir. Erkeklerde ise sperm sayısı, morfolojisi ve hareketliliği gibi faktörler, embriyo kalitesi, döllenme başarısı ve tüp bebek döngüsünün başarılı olma ihtimali açısından önemli faktörlerdir.
Deneme sayısı
Tüp bebek deneme sayısı arttıkça tüp bebek başarı oranının da arttığı söylenebilir. İlk denemede başarı elde etmek mümkün olmakla birlikte ilk denemenin başarısız geçmesi halinde sonrakilerde başarı elde etmek mümkündür. Araştırmalara göre üç tüp bebek denemesinde gebelik ihtimali yaklaşık yüzde 50 kadar artmaktadır. Bu nedenle ilk tüp bebek denemesinde başarısız olan çiftlerin üç denemeye kadar devam etmeleri önerilmektedir.
Yaşam tarzı
Kişinin yaşam tarzı da tüp bebek başarısı üzerinde etkili olabilir. Beslenme düzeni, egzersiz ve sağlıklı alışkanlıklar, tüp bebek boyunca üreme sisteminin sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Sigara ve alkol tüketimi ve kötü beslenme gibi kötü alışkanlıklar ise oksidatif strese neden olarak tüp bebek başarısını etkileyebilir.
Klinik seçimi
Tüp bebek kliniğinin sağladığı imkanlar da tüp bebek başarısı açısından önemli bir faktördür. Kliniğin yardımcı üreme teknikleri bakımından gelişmiş imkanlara sahip olması, hastane personelinin tüp bebek konusunda uzmanlığının yüksek ve deneyiminin fazla olması, tüp bebek başarısını etkileyebilmektedir. Tüp bebek tedavisi, çok fazla laboratuvar çalışması gerektiren bir yöntemdir. Bu nedenle tüp bebek kliniğinde gelişmiş laboratuvarların olması ve kapsamlı tedavilerin yapılabilmesi gibi imkanlar, tüp bebek başarısının arttırılması için önemlidir.