Tüp bebek tedavisi, kısırlıkla uğraşan pek çok çift için umut verici bir tedavi yöntemi olmakla birlikte yüzde 100 başarı ile sonuçlanan bir tedavi değildir. Tüp bebek etkili bir tedavi olmakla birlikte bazı çiftler açısından başarı sağlamayabilir. Bu nedenle tüp bebek öncesi doktorunuzla tüm olasılıkları konuşmanız ve başarı oranları hakkında bilgi sahibi olmanız önemlidir.
Tüp bebek tedavisi, çiftlerin kısırlık sorunlarına ve diğer faktörlere göre özel olarak planlanan bir tedavi yöntemi olsa da bazı durumlarda beklendiği kadar işe yaramayabilir. Bazı durumlarda ise tüp bebek tedavisine ek olarak başka tedaviler uygulandığında başarı sağlanabildiği için bir uzmana başvurarak bunların neler olabileceğini öğrenmek gerekir.
Tüp bebek tedavisinin kimlere uygulandığını, tedavinin kimler için uygun olmadığını ve bu durumda neler yapabileceğinizi bu yazıda okuyabilirsiniz.
Tüp Bebek Tedavisi Kimlere Uygulanır?
Tüp bebek tedavisi, yumurtalıkların birden fazla yumurta üretmesini sağlamak için doğurganlık ilaçlarının kullanılmasını gerektiren bir tedavidir. Döngü içerisinde yumurtalar olgunlaştıktan sonra ultrason kullanılarak ince bir iğne yardımıyla toplanır. Yumurtaların laboratuvar ortamında sperm tarafından döllenmesi beklendikten sonra oluşan embriyolar, rahme yerleştirilir veya daha sonra kullanılmak üzere dondurularak saklanabilir.
Tüp bebek tedavisinin çiftler açısından en iyi tedavi olup olmadığının belirlenmesi için öncelikle eşlerin doğurganlıklarının kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesi açısından çeşitli testler yapılması gerekir. Bunlar arasında kan tahlili, rahim filmi, ultrason ve sperm analizi gibi testler bulunabilir. Bu testlerin sonuçları, hastalık geçmişinizle birlikte değerlendirilerek sizin için uygun tedavi yönteminin belirlenmesine yardımcı olur.
Tüp bebek tedavisi açısından uygun adaylar genel olarak aşağıdaki sağlık sorunlarına sahip kişilerdir:
Endometriozis
Endometriozis, fallop tüplerinin ve yumurtalıkların etrafında skar dokusu ya da yapışıklık oluşmasına neden olarak gebe kalmayı zorlaştırabilir. Bu yapışıklıkların fallop tüplerini etkilemesi halinde spermin yumurtayı döllemesi mümkün olmayabilir ya da döllenen yumurtanın rahme gitmesi engellenebilir. Endometriozisin yumurtalıklarda soruna neden olması ise inflamatuar etkiye neden olarak yumurtalık rezervinin azalmasına neden olabilir.
Tüp bebek tedavisi ile yumurtalık rezervi düşük olan kadınların yumurtalıkları uyarılarak daha fazla yumurta üretimi sağlanabilir ve gebelik elde edilebilir. Ayrıca tedavide fallop tüplerine ihtiyaç olmayıp embriyo doğrudan rahme transfer edildiği için gebelik ihtimali arttırılabilir.
Fallop tüplerinde tıkanıklık
Fallop tüplerinin birinde ya da her ikisinde tıkanıklık olması halinde yumurtanın yumurtalıktan rahme ilerlemesi mümkün değildir. Tüp bebekte fallop tüpleri kullanılmayıp embriyo doğrudan rahme transfer edilir. Bu nedenle fallop tüplerinizin tıkalı olması nedeniyle gebe kalamıyorsanız, tüp bebek tedavisi gebe kalmanıza yardımcı olabilir.
Polikistik over sendromu (PKOS) veya düzensiz adet döngüleri
PKOS’unuz varsa yumurtalıklarınızda her ay yumurta olgunlaşmasına rağmen yumurtanın bırakılması mümkün olmayabilir. Hormon dengesizliklerinin neden olduğu PKOS, kısırlığa neden olan en önemli sorunlardan bir tanesidir. Doğurganlık ilaçları, yumurtlamaya yardımcı olabileceğinden dolayı PKOS’ta tüp bebek ile gebe kalmak mümkün olabilir. Bunun yanı sıra PKOS’u olmayıp da her ay düzenli olarak yumurtlama yaşayamayan kadınlarda da tüp bebek tedavisine başvurulabilir.
Yumurta kalitesinin düşük olması
Yaşın ilerlemesiyle birlikte yumurtaların kalitesinde düşüş meydana gelir. Bu da gebe kalmanın gittikçe zor hale gelmesine neden olur. Tüp bebek tedavisine ek olarak PGT gibi genetik testler yaptırılması halinde kaliteli embriyolar seçilerek transfer edilebilir. Bu da gebelik şansının arttırılmasına yardımcı olur.
Açıklanamayan kısırlık
Açıklanamayan kısırlık sorunu olan çiftler de tüp bebek tedavisi açısından uygun adaylardır. Açıklanamayan kısırlık, ortada kısırlığa neden olan belli bir sorun olmamasına rağmen doğal yolla gebe kalmanın zor olmasıdır. Açıklanamayan kısırlıkta tüp bebek tedavisi ile gebe kalmak mümkün olabilmektedir.
Erkek kaynaklı kısırlık
Erkek kaynaklı kısırlıkta da tüp bebek tedavisi etkili olabilir. Erkek kaynaklı kısırlığa neden olan faktörler şu şekildedir:
- Kanser tedavisi sonrası sperm elde edilememesi
- Sperm hareketliliği ya da şekliyle ilgili sorunlar
- Spermin vücuttan çıkamamasına neden olan sağlık sorunları
Erkek kaynaklı kısırlık sorunlarının çoğunda tüp bebek tedavisi ile bebek sahibi olmak mümkündür. Bunun nedeni, tüp bebek sırasında başvurulabilen mikroenjeksiyon yöntemiyle tek bir spermin alınarak doğrudan yumurtaya enjekte edilmesi ve bu sayede yumurtanın döllenme ihtimalinin artmasından kaynaklanmaktadır. Döllenme sonucu oluşan embriyonun rahme transfer edilmesinden sonra gebelik gerçekleşebilmektedir.
Tüp bebek tedavisi yukarıdaki sorunlara sahip çiftler açısından etkili bir tedavi yöntemi olmakla birlikte tedavi için uygun olsanız dahi başarı oranının yüzde 100 olmadığını unutmamanız gerekir. Bazı hastalar bebek sahibi olmak için birkaç kez tüp bebek yaptırmaya ihtiyaç duyarken bazılarında ise gebelik hiçbir zaman elde edilememektedir. Bu nedenle tedavi için uygun olsanız dahi tedavinin başarılı olmama ihtimaline karşı kendinizi psikolojik olarak hazırlamanız önemlidir.
Tüp Bebek Kimlere Yapılmaz?
Tüp bebek tedavisi bazı çiftlerde daha düşük başarı şansına sahip olmakla birlikte tedavinin kesinlikle yapılamaması genelde söz konusu değildir. Bununla birlikte tüp bebek tedavisinin başarılı olma şansının aşağıdaki kişiler açısından düşük olduğu söylenebilir:
Kaliteli yumurta üretimi olmayan veya yumurtalık rezervi düşük olan kadınlarda laboratuvar ortamında ideal koşullar sağlansa da döllenme zor olabilir. Ancak bu durum, tüp bebeğin tamamen işe yaramayacağı anlamına gelmemektedir. Preimplantasyon genetik test (PGT) ile kaliteli embriyoların seçilmesiyle gebelik şansının arttırılması sağlanabilir.
Bazı rahatsızlığa sahip kadınlarda tüp bebek başarısı düşük olabilir. Kısırlığın nedeninin miyomlar, rahim anomalileri veya yumurtalıklarda fonksiyon bozuklukları olması halinde tüp bebek en iyi tedavi seçeneği olmayabilir. Ancak başka tedaviler veya ameliyatlarla bazı sorunların üstesinden gelmek mümkün olabildiği için gerekli tedaviyi gördükten sonra tüp bebek yaptırmak mümkün olabilir.
Aşırı kilolu hastalarda tüp bebek dahil olmak üzere diğer tedavi yöntemlerinde başarı şansı daha az olabilir. Vücut Kitle İndeksi’nin çok yüksek olması halinde yumurta kalitesi etkilenebilir ve doğurganlık ilaçlarından istenen tepki alınamayabilir. Bununla birlikte her hastanın durumu aynı olmadığı için obezitenin her zaman tüp bebek açısından engel teşkil ettiğini söylemek mümkün değildir.
Tüp bebek tedavisi olmak istiyor ancak tedavi için uygun bir aday olmadığınızı düşünüyorsanız, kendi kendinize herhangi bir karara varmadan önce mutlaka uzman görüşü almalısınız. Bebek sahibi olmak için deneyebileceğiniz tedavi seçeneklerini değerlendirirken doktorunuzla yakın ve güvene dayalı bir ilişkiniz olması gerektiği için bu süreçte kendinizi güvende hissedeceğiniz uzman bir ekiple çalışmanız çok önemlidir.
