Rahimdeki polipler, endometriyum adı verilen rahim duvarındaki oluşumlardır. Polipler rahim duvarına ince bir sap veya geniş bir taban yardımıyla tutunan ve rahmin içine uzanan bir yapıya sahiptir. Rahim polipleri genelde kötü huylu oluşumlar olmasalar da tedavi edilmediklerinde adet görmeyle veya doğurganlıkla ilgili sorunlara neden olabilmektedir.
Rahim poliplerinin nasıl oluşumlar olduklarını, neden oluştuklarını, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini bu yazıda okuyabilirsiniz.
Rahimde Polip Nedir?
Polipler, rahmin iç duvarına yapışık olan ve rahme doğru uzanan oluşumlardır. Endometriyal polip olarak da bilinen rahim polipleri, rahim duvarındaki hücrelerin aşırı büyümesi sonucu meydana gelir. Polipler genelde kansersiz oluşumlar olmakla birlikte bazıları kanserli olabilir veya kansere dönüşebilir.
Rahimdeki polipler birkaç milimetre kadar küçük olabilecekleri gibi birkaç santimetreden daha büyük boyutlara da ulaşabilmektedir. Rahim duvarına geniş bir tabanla veya ince bir sap şeklindeki bir yapıyla tutunan polipler rahimde bir tane olabilecekleri gibi birden fazla da olabilir.
Polipler genelde rahmin içinde kalan oluşumlar olmakla birlikte bazen rahim ağzından vajinaya doğru ilerleyebilmektedir. Rahim polipleri en çok menopoz ve menopoz sonrası kadınlarda rastlanmaktadır. Bununla birlikte daha genç yaştaki kadınlarda da polip görülmesi mümkündür.
Rahimde Polip Neden Olur?
Rahimde polip oluşmasının nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte poliplerin hormon seviyeleriyle ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Her ay adet döngüsü boyunca östrojen seviyelerindeki artış ve azalışlar, rahim duvarının kalınlaşmasına ve sonrasında gebeliğin gerçekleşmemesiyle dökülmesine yardımcı olmaktadır. Poliplerin rahim duvarının çok fazla kalınlaşması nedeniyle oluşuyor olabileceği düşünülmektedir.
Rahim poliplerinin oluşumu bakımından bazı risk faktörleri de söz konusu olabilmektedir. Yaş, bu faktörlerden bir tanesidir. Polipler 40’lı ve 50’li yaşlardaki kadınlarda daha sık görülmektedir. Bunun nedeninin menopozdan hemen önce ve menopoz döneminde östrojen seviyelerinde meydana gelen değişiklikler olduğu düşünülmektedir.
Yaşın yanı sıra aşağıdaki faktörler de polip oluşumu bakımından risk teşkil edebilmektedir:
- Obezite
- Yüksek tansiyon
- Meme kanseri tedavisinde kullanılan tamoksifen
- Menopoz belirtilerini kontrol altına almak için uygulanan hormon tedavisi
Rahimde Polip Belirtileri
Rahim poliplerinin en sık rastlanan belirtisi genelde adet dışı kanamalardır. Normal bir adet döngüsü 21 ila 35 gün arası sürerken adet kanaması ise genelde 4 ila 7 gün sürmektedir. Rahminde polip olan kadınların pek çoğunda adet döngülerinde düzensizlikler görülmektedir.
Rahimde polip belirtileri genellikle şunlar olmaktadır:
- Adet düzensizliği
- Aşırı adet kanaması
- Adet dönemleri arasında kanama
- Kısırlık
- Menopoz sonrası lekelenme veya kanama
- Cinsel ilişki sonrası kanama
Rahim polipleri bazense hiçbir belirti vermemekte ve jinekolojik muayene sırasında keşfedilmektedir.
Rahimde Polip Nasıl Teşhis Edilir?
Rahim poliplerinin teşhisi için kişinin genel sağlığı gözden geçirilir ve yaşadığı belirtiler değerlendirilir. Örneğin, menopoz dönemindeki kadınlarda polip olup olmadığını anlamak için vajinal kanama veya lekelenme olup olmadığı sorulabilir. Üreme çağındaki adet gören kadınlara ise adet döngüsüyle ilgili sorular sorularak ortada bir sorun olup olmadığına bakılır.
Rahimde polip teşhisi için pelvik muayene ve Pap smear’ın yanı sıra aşağıdaki prosedürlere başvurulması gerekebilir:
Transvajinal ultrason: Transvajinal ultrason ile rahim içine ait görüntü elde edilir ve bu sayede rahimle ilgili sorunlar tespit edilebilir.
Sonohisterografi: Sonohisterografi ile katater yardımıyla rahme solüsyon verilebilir ve bu sayede rahim içine ait daha net bir görüntü elde edilebilir.
Histeroskopi: Vajina ve rahim ağzından ucunda kamera olan ince bir tüp geçirilir ve bu sayede rahim içi görüntülenebilir. Histeroskopi bazen rahim içindeki polipleri çıkarmak için ameliyat sırasında da kullanılabilir.
Biyopsi: Plastik bir aletle rahim içinden doku alınarak test edilmek üzere laboratuvara gönderilebilir.
Küretaj: Rahim duvarından doku almak için küret adı verilen alet kullanılabilir. Küretin ucunda bulunan küçük çengel şeklindeki halka ile dokudan veya polipten örnek alınabilir.
Rahimde Polip Tedavisi
Rahim poliplerinin tedavisi yaşanan belirtilere ve rahim kanseri riskini arttıran diğer faktörlere bağlı olarak gerçekleştirilir. Polipler üreme çağındaki kadınlarda herhangi bir belirtiye neden olmuyorsa poliplerin tedavi edilmesi yerine takip edilmesi önerilebilir. Bunun nedeni poliplerin bazen kendi kendine ortadan kaybolmasından kaynaklanmaktadır.
Menopoza giren ve belirtileri olan kadınlarda ise aşağıdaki tedavi yöntemlerinin izlenmesi gerekebilir:
İlaç kullanımı: Belirtileri hafifletmek ve hormon dengesini sağlamak için progestin veya GnRH kullanımı gerekebilir. İlaç kullanımının bırakılmasıyla belirtiler tekrar ortaya çıkabilir.
Polipektomi: Histeroskopi sırasında polipler çıkarılabilir. Histeroskopi sırasında polipler teşhis edilebilir ve aynı zamanda çıkarılabilir. Çıkarılan doku sonrasında kanserli hücreler olup olmadığına bakılması için laboratuvara gönderilebilir.
Rahim polipinin kanserli hücreler içerdiği tespit edilirse histerektomi ile rahmin alınması gerekebilir.
Rahimde Polip ve Miyom Farkı
Hem polipler hem de miyomlar rahimde meydana gelen oluşumlardır. Miyomlar yoğun bir dokudan oluşurken polipler ise rahim duvarında bulunan dokulardan oluşmaktadır. Her ikisi de rahimde yaklaşık aynı yerlerde oluşabilen bu yapılar arasında bazı farklılıklar söz konusudur.
Polipler, rahim içindeki dokudan oluşan ve rahim duvarında bulunan oluşumlardır. Genelde küçük boyutlarda olsalar da birkaç santim çapına ulaşabilen polipler zamanla küçülebilir veya kendi kendilerine ortadan kaybolabilir. Polipler genelde kansere neden olmamakla birlikte poliplerin her ihtimale karşı test edilmeleri önemlidir.
Miyomlar ise boyutları çok fazla değişiklik gösterebilen ve bazen rahmin genişlemesine neden olabilen yapılardır. Miyomlar da tıpkı polipler gibi yok olabilseler de genelde gerileme göstermezler. Miyomların ortadan kaldırılması için embolizasyon gibi ameliyat dışında yöntemler bulunurken poliplerin yok edilmesi için genelde ameliyata ihtiyaç duyulmaktadır.
Rahimde Polip Gebeliğe Engel mi?
Rahim polipleri, rahim duvarında büyüyen ve genelde kanserli olmayan oluşumlardır. Genelde ultrason veya Pap smear sırasında keşfedilen poliplerin çoğu zararsız olsa da bazı polipler doğurganlığı etkileyerek kısırlığa neden olabilmektedir.
Rahim poliplerinin gebeliğe neden engel olabildiği bilinmemekle birlikte polipler ve kısırlık arasında bir ilişki bulunmaktadır. Poliplerin bulunduğu yerin, embriyonun tutunmasını etkileyerek gebeliğe engel olabileceği düşünülmektedir. Bunun yanı sıra poliplerin sevikal kanalı tıkayabileceğine ve hatta spermin yumurtayı döllemesini engelleyebileceğine yönelik görüşler de bulunmaktadır. Rahimdeki poliplerin gebeliğe engel olduğu düşünülüyorsa poliplerin alınmasıyla veya tüp bebek tedavisi gibi yardımcı üreme teknikleri kullanılabilir.
Rahimdeki poliplerin gebeliğe nasıl engel olduğu tam olarak bilinmiyor olsa da gebe kalmada sorun yaşayan kadınların rahim poliplerinin olup olmadığı kontrol edilmelidir. Rahimde polip olduğu ve bunun gebeliği engellediği düşünülüyorsa polipektomi ile polipler çıkarılarak gebelik şansı arttırılabilir.
Sonuç Olarak
Rahim poliplerinin en sık rastlanan belirtisi özellikle menopoz sonrası kadınlarda görülen vajinal kanamalardır. Adet dışı vajinal kanamalar genelde poliplerle ilişkili olarak görülse de poliplerin her ihtimale karşı kanserli hücre içerip içermediğinin kontrol edilmesi gerekir. Poliplerin kanserli olması veya rahatsızlığa neden olması halinde çeşitli tedavi yöntemlerine başvurulabilir.
