Tüp bebek tedavisi, kısırlık sorunu yaşayan çiftlerin bebek sahibi olmalarına yardımcı olan tedavi yöntemlerinden bir tanesidir. Tüp bebek, çeşitli adımlardan oluşan bir tedavi olduğundan dolayı sürecin her bir adımının hassasiyetle ve mükemmel bir şekilde yürütülmesi gerekir.
Tüp bebek tedavisi, açıklanamayan kısırlık dahil olmak üzere pek çok soruna iyi yanıt veren bir tedavidir. Bununla birlikte tedavinin başarısını etkileyen birçok faktör olduğu unutulmamalıdır. Bu faktörler arasında çiftlerin en fazla merak ettiklerinden bir tanesi, tüp bebek tedavisi başarısının aylara göre değişip değişmediğidir.
Tüp bebek hangi mevsimde yapılmalı, tüp bebek ne zaman yapılmalı ve tüp bebek tedavisine ne zaman başlanır sorularının cevabını bu yazıda okuyabilirsiniz.
Tüp Bebek Hangi Mevsimde Yapılmalı?
Tüp bebek tedavisinin özellikle sıcaklığın yüksek olduğu yaz aylarında yapılmasının, gebeliği engelleyen faktörlerden biri olduğuna dair yaygın bir inanış bulunmaktadır. Bunun nedeni, insan vücudunun çevresel değişimlere karşı hassas olan doğal üreme süreçlerinin yanlış yorumlanmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Ancak tüp bebek tedavisi söz konusu olduğunda süreç kontrollü bir şekilde ilerlediğinden dolayı tedavinin mevsimlerden etkilenmesi söz konusu değildir.
Tüp bebeğin mevsimlerden neden etkilenmediğini anlamak için tedavinin nasıl işlediğini temel olarak anlamak gerekir. Tüp bebek, çevresel faktörlerden etkilenebilecek doğal gebelik süreci yerine laboratuvar ortamında kontrollü bir ortam yaratılmasına olanak tanır. Bu nedenle aylardan ya da mevsimlerden hangisi olursa olsun, tüp bebek laboratuvarındaki çevresel faktörler, embriyonun gelişimi için en iyi olacak şekilde düzenlenir.
Tüp bebek laboratuvarında çalışan uzmanlar, embriyoların büyümesini ve gelişmesini teşvik etmek için özel olarak tasarlanmış bir ortam sağlar. Sıcaklı, nem ve ışığa maruz kalma gibi temel parametreler, embriyonun büyümesi için optimum olan belli aralıklarda tutulur. Tüp bebek laboratuvarında embriyo gelişimi için gerekli parametreler şu şekildedir:
- Sıcaklık: Embriyoların gelişiminde önemli bir role sahiptir. Ortamın çok sıcak ya da çok soğuk olması, gelişimi etkilemektedir. Bu nedenle tüp bebek laboratuvarında ortamın insan vücudunun iç sıcaklığını taklit edecek şekilde 37°C’de sabit tutulması gerekmektedir.
- Nem: Tüp bebek laboratuvarındaki nem, kültür ortamının buharlaşmasını engellemek için dikkatli bir şekilde kontrol edilmektedir. Buharlaşma, embriyolara zarar verecek şekilde pH değişikliklerine yol açabilir. Embriyolar için stabil koşullar sağlamak amacıyla nem genellikle yüzde 80’in üzerinde tutulmaktadır.
- Işığa maruz kalma: Tüp bebek laboratuvarında ışığa maruz kalma minimumdur. Sürekli veya yoğun ışık, reaktif oksijen türlerinin üretimi nedeniyle embriyolara zarar verebilir. Bu nedenle laboratuvarlarda hafif ve düşük yoğunluklu aydınlatma kullanılır.
Tüp bebek laboratuvarında embriyoların büyümesi için ideal ortamın yaratılması adına sıcaklık, nem ve ışığa maruz kalma dışında dikkat edilen başka noktalar da bulunmaktadır. Laboratuvarda kullanılan inkübatörler, mikroskoplar ve hava filtreleme sistemleri gibi ekipmanların tümü, embriyoların gelişiminin çevresel faktörlerden etkilenmeyeceği şekilde özel olarak tasarlanmakta ve kullanılmaktadır.
Tüp Bebek Tedavisi Ne Zaman Yapılmalı?
Tüp bebek tedavisi başarısı üzerinde mevsimlerin ve ayların önemli bir rolü bulunmamakla birlikte herkes için uygun tedavi zamanı aynı olmayabilir. Tüp bebek tedavinizi yılın hangi zamanında yapmak istediğinize karar vermek için şu noktalara dikkat edebilirsiniz:
- Bahar ayları genelde yenilenme ile ilişkilendirildiği için tüp bebek tedavisi düşünen pek çok çift, tedaviye bahar aylarında başvurmaktadır. Ilık ve güneşli hava, tüp bebek sırasında yaşanan stresin azaltılmasına yardımcı olabilir. Ayrıca doğanın canlanması ve gündüz saatlerinin daha uzun olması, tedaviniz sırasında daha olumlu bir ortam yaratabilir.
- Yaz ayları tatil ve rahatlama ayları olduğundan dolayı çiftlerden bazıları tedavisini bu aylara denk getirmektedir. Sıcak ve güneşli havalardan hoşlanan ve gerekirse işinden izin alıp tatil yapmak isteyen çiftler, tüp bebek tedavilerini yaz aylarında gerçekleştirmeyi tercih edebilir.
- Sonbahar ayları genelde tüp bebek tedavisinin duygusal süreciyle uyumlu görülmektedir. Sıcaklıkların düşmesi ve ağaçların yaprak dökmesi, çiftlerin kendilerini daha huzurlu hissetmelerini sağlayabilir. Tedavi sürecini daha sakin bir mevsimde geçirmek isteyen çiftler, sonbahar aylarında tedavi görmeyi düşünebilir.
- Bazı bölgelerde kış ayları çok soğuk ve karlı geçebilse de bazı çiftler, soğuk havalarda da tedaviyi tercih edebilir. Özellikle sıcaklardan rahatsızlık duyan çiftler tedavilerine kış aylarında başlayabilir ve evlerinin sıcak ve rahat ortamında tedavinin stresini atabilir.
Ne zaman tüp bebek tedavisi görmek istediğinize karar verirken yukarıdakilere ek olarak şu noktalara da dikkat etmelisiniz:
- Tedavinin zamanını belirlerken öncelikle doktorunuzun tavsiyelerini dinlemelisiniz. Doktorunuz, sağlık durumunuzu en iyi bilen ve tedaviye karar veren kişi olduğundan dolayı tedavinin zamanlamasını belirlemedeki birincil faktör, doktorunuzun tavsiyesi olmalıdır.
- Kişisel konforunuz ve tercihleriniz de tedavinin zamanlamasını etkiler. Kendinizi daha rahat hissettiğiniz bir ayda veya mevsimde tedaviye başlamanız, daha az stres yaşamanıza yardımcı olabilir.
- Tedavinin zamanlaması için işiniz ve özel hayatınız gibi noktaları göz önünde bulundurmayı unutmamalısınız.
- Alerjiniz varsa ilkbahar ve sonbahar aylarındaki polen seviyelerine dikkat etmelisiniz. Tedavinizin daha konforlu geçmesi adına bu konuya dikkat etmeniz önemlidir.
- Tedavi programınızın önceliklerinizle uyumlu olacağından emin olmak için sizin için özel olan günleri ya da tatilleri önceden düşünmeli ve buna göre plan yapmalısınız.
Tüp Bebek Tedavisine Ne Zaman Başlanır?
Tüp bebek tedavisine başlamak için aylardan ve mevsimlerden ziyade adet döngüsüne dikkat edilmektedir. Tüp bebek tedavisine başlamak için adet döngünüzün ilk günü doktorunuzu ziyaret etmeniz gerekir. Ardından 2. ve 3. günlerde ultrason ve kan testi yardımıyla tedaviye ne zaman başlanacağına karar verilir.
Tüp bebekte ilaçlara başlandıktan sonra tedavi yaklaşık iki hafta sürmektedir. Tedavi sürecinin başlangıcı ve ilerlemesi özet olarak şu şekilde gerçekleşmektedir:
- Döngünün 2. ya da 3. günü yumurtalıkları uyarıcı hormonların kullanımına başlanır.
- Döngünün 3 ila 14. günleri arasında ilaç kullanımına devam edilir. Bu süreçte foliküllerin gelişimini kontrol etmek ve çatlatma iğnesinin zamanlamasına karar vermek için ultrason kullanılır.
- 14. gün çatlatma iğnesi yapılır. İğneden 36 saat sonrası için yumurta toplama planlanır.
- 16. gün yumurtalar toplanır ve değerlendirilir.
- Döngünün 18, 19 ya da 20. gününde embriyo transferi yapılır.
- Embriyo transferinden sonra yaklaşık iki hafta beklendikten sonra gebeliğin gerçekleşip gerçekleşmediğini anlamak için kanda gebelik testi yapılır.
Tüp bebek tedavisi gören kişilerin, doktorlarının verdikleri ilaçların zamanlamasına dikkat etmeleri, tüm randevularına gitmeleri ve prosedürlerle ilgili tüm talimatlara uymaları çok önemlidir. Tüp bebek tedavisine başlamak için en uygun zamanın, tedaviye hazır olduğunuz ve tedavinizin detaylı bir şekilde planlandığı zaman olacağını unutmamalısınız.
