Bebeğin boynuna kordon dolanması, gebeliklerde sık karşılaşılan durumlardan bir tanesidir. Kordon dolanması, gebelik veya doğum sırasında meydana gelebilmektedir.
Göbek kordonu, bebeğin yaşam kaynağıdır. Anne karnındaki bebek, ihtiyacı olan kanı, oksijeni ve besinleri göbek kordonu aracılığıyla almaktadır. Bu nedenle göbek kordonu ile ilgili sorunlar endişe verici olabilmektedir.
Bebeğin boynuna kordon dolanması, anne adaylarının endişelenmelerine neden olabilse de her 3 gebelikten 1’inde kordon dolanması görülmektedir. Genellikle herhangi bir soruna neden olmayan kordon dolanmasında bebekler sağlıklı bir şekilde dünyaya gelebilmektedir.
Göbek Kordonu Nedir?
Bebeğin boynuna kordon dolanmasının nedenlerine gelmeden önce göbek kordonunun ne işe yaradığından bahsetmek faydalı olacaktır. Göbek kordonu, bebeği plasenta aracılığı ile anneye bağlayan tüp benzeri bir yapıdır. Göbek kordonu, bebeğe plasentadan bebeğe besin ve oksijen sağlamakta ve ardından atıkları dışarı çıkarmaya yardımcı olmaktadır.
Normalde göbek kordonu ile ilgili sorun görülme ihtimali düşüktür. Ancak bazen bebeğin gelişimini etkileyebilecek veya doğumda sorunlara neden olabilecek komplikasyonlar görülebilmektedir. Göbek kordonundaki anormallikler, rutin ultrason kontrollerinde tespit edilebilmekle birlikte bu sorunlar bazen doğumda da ortaya çıkabilmektedir.
Göbek kordonu, bebeğin boynuna dolanabileceği gibi başka sorunlara da neden olabilmektedir. Bu sorunlar genel olarak şu şekildedir:
Kordon sarkması
Kordon sarkması, göbek kordonunun doğumdan önce bebeğin vücudu ile rahim ağzı arasındaki boşluğa düşmesidir. Bu sorun, doğumdan önce veya doğum sırasında ortaya çıkabilir. Kordon sarkması, nadir olarak görülen bir durum olmakla birlikte genellikle sezaryen ameliyat gerektirmektedir.
Göbek kordonunda tek arter olması
Göbek kordonunda bazen iki yerine bir adet arter bulunabilmektedir. Bu durum, nadir olarak görülmektedir. Göbek kordonunda tek arter olması, bebekte kalp, böbrek, bağırsak veya iskelet rahatsızlıklarının olmasına neden olabilmektedir.
Boyna kordon dolanması
Göbek kordonu bazen bebeğin boynuna dolanabilmektedir. Kordon dolanması, genel olarak anne ve bebek açısından herhangi bir soruna neden olmaz. Bununla birlikte kordonun çok sıkı dolanması halinde bebeğin kalp atış hızında anormallikler meydana gelebilir. Bu durumda sezaryen ameliyat gerekli olabilir.
Vasa previa
Vasa previa, erken dönemde tespit edilmediği takdirde kötü sonuçlara yol açabilen ciddi bir sorundur. Vasa previa’da kordona ait bir ya da birden fazla kan damarı, rahim ağzının yakınlarında gelişmeye başlar. Bebeğin vücudu nedeniyle veya doğum sırasında oluşan basınçla kan damarları yırtılabilir veya bebeğin yeteri kadar oksijen alamamasına neden olabilir. Vasa previa, doğumdan önce tespit edilirse bebeğin sezaryenle doğması sağlanabilir ve hayatta kalma şansı artabilir.
Kordon kısalığı
Göbek kordonunun uzunluğu her gebelikte farklı olabilir. Ancak kordonun 40 cm’den kısa olması bazı sorunlara yol açabilir. Kordon kısalığı halinde bebek plasentadan erken ayrılabilir ve ölü doğum meydana gelebilir.
Kordon düğümlenmesi
Göbek kordonunda düğümlenme görülebilmektedir. Düğümlerin gevşek olması genellikle bir sorun teşkil etmemekle birlikte sıkı olması durumunda bebeğe giden kan akışı kesilebilir ve bebek oksijensiz kalabilir. Bu da bebeğin kalp atış hızında anormalliklere yol açabilir ve sezaryen doğum gerektirebilir.
Kordonda kistler olması
Göbek kordonunda kistler görülebilmektedir. Kistler genel olarak bir soruna neden olmamakla birlikte kistlerin, konjenital anomalilerde görüldüğü bilinmektedir. Bu nedenle ultrason sırasında kordonda kistler tespit edilirse genetik anomalileri olasılık dışı bırakmak için çeşitli testler yapmanız gerekebilir.
Bebeğin Boynuna Kordon Neden Dolanır?
Anne karnındaki bebek sürekli olarak hareket etmektedir. Bebeğin bu hareketleri, göbek kordonunun boynuna dolanmasına neden olabilmekle beraber kordon dolanmasına yol açan başka faktörler de bulunabilmektedir.
Göbek kordonu normalde Wharton jölesi adı verilen jelatinimsi bir maddeyle korunmaktadır. Bu madde, kordon dolanmasının önüne geçmekte ve bebeğin ne kadar hareket ederse etsin güvende kalmasına yardımcı olmaktadır. Ancak bazı kordonlarda bu madde yeterli miktarda olmayabilir. Bu da bebeğin boynuna kordon dolanmasına yol açabilir.
Bebeğin boynuna kordon dolanması riskini arttırabilen diğer faktörler ise şu şekildedir:
- Çoğul gebelik
- Amniyon sıvısının fazla olması
- Göbek kordonunun uzun olması
- Kordon yapısının kötü olması
Annenin yaptığı hiçbir şey kordon dolanmasına neden olmadığı için bu durumu önlemenin bir yolu bulunmamaktadır.
Kordon dolanması genellikle tehlikeli değildir. Hatta doğumda komplikasyonlara neden olmadığı sürece dikkate alınan bir durum değildir. Bebekler, boyunlarına kordon dolanmış halde tamamen sağlıklı bir şekilde doğabilmektedir.
Bununla birlikte nadiren de olsa bazı komplikasyonlar görülebilir. Bazı durumlarda kordon çok sıkı hale gelerek bebeğe giden kan akışını kesebilmekte ve hayati tehlikeye neden olabilmektedir.
Bebeğin Boynuna Kordon Dolanması Nasıl Anlaşılır?
Bebeğin boynuna kordon dolanması genellikle anne tarafından anlaşılabilen bir durum değildir. Kordon dolanması, bebekte oksijenlenme ile ilgili sorunlara yol açıyorsa bebekte anormal kalp atış hızı gibi fetal distres belirtileri görülmeye başlanabilir.
Kordon dolanmasını yalnızca ultrasonla tespit etmek mümkündür. Bununla birlikte ultrason kullanılsa dahi kordon dolanmasını tespit etmek zor olabilmektedir. Ultrason ile kordon dolanması tespit edilse dahi bu durumun bebek açısından herhangi bir risk teşkil edip etmediğini ultrasonla öğrenmek mümkün değildir.
Gebeliğiniz sırasında bebeğinizin boynuna kordon dolandığını öğrendiyseniz, panik yapmamanız önemlidir. Kordonun doğumdan önce kendi kendine çözülmesi mümkündür. Çözülmese dahi boynuna kordon dolanan bebekler sağlıklı bir şekilde doğabilmektedir. Bununla birlikte kordon dolanması halinde doktorunuz olası komplikasyonlara karşı daha dikkatli olacağı için doktorunuzun, bebeğinizin güvenli bir şekilde doğması için gereken her şeyi yapacağından emin olabilirsiniz.
Bebeğin Boynuna Kordon Dolanması Normal Doğuma Engel midir?
Bebeğin boynuna kordon dolanması, normal doğuma engel değildir. Ancak doğum sırasında göbek kordonuna dikkat etmek ve kordonun ne kadar sıkı dolandığını anlamak önemlidir.
Kordon sıkı bir şekilde dolanmamışsa bebeğin başının üzerinden kaydırılarak gevşek bir şekilde sarılabilir. Kordonun sarılması zaman alabileceği için işlem yapılırken annenin ıkınmaması önemlidir.
Kordon sıkı bir şekilde dolanmışsa kordonun bebek doğmadan kesilmesi gerekebilir. Kordon kesildiğinde bebek artık plasentadan besin alamayacağı için doğumun hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekir.
Bebeğin rahimden çıkışı hızlı bir şekilde gerçekleştiğinden dolayı yukarıdaki yöntemlere genelde ihtiyaç duyulmamaktadır. Bebeğin boynunda kordonla doğması, doğum sırasında genelde hiçbir sorun yaratmadığı için hiçbir şey yapılmasına gerek duyulmadan doğum gerçekleştirilebilmektedir.
Bazı durumlarda bebeğin sezaryen ile doğması gerekebilmektedir. Doğum sırasında bebeğin kalp atış hızı düşmeye devam ediyorsa doktorunuz sezaryen yapılmasını gerekli görebilir.
Sonuç Olarak
Bebeğin boynuna kordon dolanması genellikle anne ve bebek açısından tehlikeli bir durum değildir. Bununla birlikte nadir de olsa bazı komplikasyonlar görülebilmektedir. Bu duruda doktorunuz gebeliğinizi yakından takip edecek ve bebeğinizin güvenli bir şekilde doğduğundan emin olacaktır. Kordon dolanması, önlenebilir bir durum olmadığı için yapabileceğiniz en iyi şey, fazla stres yapmamaya çalışmak ve doktorunuzla aklınıza takılan her şeyi konuşmak olacaktır.
