Tüp bebek tedavisi, yumurtaların spermler ile laboratuvar ortamında bir araya getirildikten sonra döllenmesiyle elde edilen embriyoların rahme transferini içeren bir kısırlık tedavisidir. Doğal yolla veya diğer tedavilerle bebek sahibi olamayan çiftlerin en sık başvurdukları tedavilerden bir tanesi tüp bebektir. Tüp bebek bazense genetik bozuklukların aktarılmasını önlemek ve gelecekte doğurganlığı korumak için de tercih edilebilmektedir.
Tüp bebek tedavisinde ortalama bir maliyet söz konusu olmakla birlikte genelde birden fazla döngüye ihtiyaç duyulmaktadır. Çiftler genelde iki ila üç döngüye ihtiyaç duydukları için tedavi masrafları buna bağlı olarak artış gösterir. Tüp bebek kliniklerinin çoğunda yumurta toplama, embriyo oluşumu ve transferi gibi süreçler için taban bir ücret bulunmakla birlikte hastaların sahip oldukları sağlık sorunlarına ve ihtiyaç duydukları tedavilere göre bu ücrette değişiklikler meydana gelebilir.
Tüp bebek tedavisine dair merak ettiğiniz her şeyi ve tüp bebek fiyatlarını etkileyen faktörleri bu yazıda okuyabilirsiniz.
Tüp Bebek Tedavisi Nedir?
Tüp bebek tedavisi, yumurta ile spermin laboratuvar ortamında bir araya getirilmesini içeren bir süreçtir. Spermin yumurtayı döllemesi sonucu oluşan embriyonun rahme transfer edilmesiyle tamamlanan tüp bebek, karmaşık ve pahalı olabilen bir tedavidir. Bununla birlikte çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerin bazen tek seçenekleri tüp bebek olabilmektedir.
Tüp bebek tedavisi özellikle aşağıdaki sorunları yaşayan çiftler tarafından tercih edilmektedir:
- Endometriozis
- Düşük sperm sayısı
- Rahim ya da fallop tüpleriyle ilgili sorunlar
- Yumurtlamayla ilgili sorunlar
- Yumurtaya ya da sperme zarar veren antikorlarla ilgili sorunlar
- Spermin yumurtaya nüfuz edememesi
- Spermin servikal mukusta canlı kalamaması
- Yumurta kalitesiyle ilgili sorunlar
- Annede ya da babada bulunan genetik hastalıklar
- Açıklanamayan kısırlık
Kısırlık söz konusu olduğunda tüp bebek genelde tercih edilen ilk tedavi değildir. Tüp bebek genelde ilk seçenek olarak tüplerin tamamen kapalı olması halinde tercih edilmektedir. Doğurganlıkla ilgili diğer sorunlarda doğurganlık ilaçlarının kullanımı, ameliyat ve aşılama gibi diğer tedaviler denendikten sonra tüp bebek tedavisine başvurulmaktadır.
Tüp bebek tedavisi hem duygusal hem ekonomik açıdan yorucu bir süreç olabildiği için tedavi öncesi araştırmanızı iyi yapmanız gerekir. Tüp bebek tedavisi için bir kliniğe başvuracağınız zaman şu soruları sormanız faydalı olacaktır:
- Embriyo transferi başına gebelik oranları nedir?
- Kısırlık sorunlarına ve yaş gruplarına göre gebelik oranları nedir?
- Diğer tedaviler dahil olmak üzere sürecin ortalama maliyeti nedir?
- Embriyo dondurmanın ve saklamanın maliyeti nedir, embriyolar ne kadar süre saklanabilir?
- Tüp bebek tedavisi görenlerde canlı doğum oranları nedir?
Tüp Bebek Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tüp bebek tedavisinde ilk adım, yumurtalıkların döngü içerisinde birden fazla yumurta üretmelerini teşvik etmek için hormon kullanımıdır. Hormon kullanımı ile süreç takip edilerek yumurtaların ne zaman toplanacağına karar verilir.
Yumurtalar toplanmadan önce çatlatma iğnesi adı verilen enjeksiyon ile yumurtaların olgunlaşması sağlanır. Çatlatma iğnesinin üzerinden belli bir zaman geçtikten sonra ultrason ile yumurtalıklar kontrol edilir ve ince bir iğne yardımıyla yumurtalar toplanır.
Yumurtalar toplandıktan sonra laboratuvar ortamında spermle bir araya getirilir. Kliniğin ve doktorun seçimine bağlı olarak embriyo transferi için embriyoların beş günlük olması beklenebilir. Embriyolar hazır olduktan sonra uygun olan bir veya iki tanesi rahme transfer edilir. Embriyo transferinden sonra gebelik testi yapılması için genel olarak iki hafta beklenmesi gerekir.
Tüp bebek tedavisinde erkekte sperm sayısının çok düşük olması veya sperm hareketliliğinin çok az olması halinde mikroenjeksiyona başvurulabilir. Mikroenjeksiyon ile tek bir sperm alınarak yumurtaya enjekte edilir ve bu sayede döllenmenin gerçekleşmesine yardımcı olunur.
Tüp Bebek Fiyatlarını Etkileyen Faktörler
Tüp bebekte tedavi planı kişiye özel olarak belirlendiği için kişiden kişiye değişiklik gösterir. Bununla birlikte tüp bebek tedavisi temelde belli aşamalardan oluştuğu için belli maliyetlerden söz etmek mümkündür.
Tüp bebek fiyatlarına etki eden faktörler genel olarak şu şekildedir:
Danışma ve testler
Tüp bebek tedavisine başlanmadan önce bir uzmana danışmak ve gerekli testleri yaptırmak gerekir. Muayene sırasında kan tahlili, ultrason ve sperm analizi gibi prosedürlere ihtiyaç duyulabilir. Bu aşamada ihtiyaç duyulan testlere göre her çiftin karşılaştığı ücret birbirinden farklı olabilir.
Yumurtalıkların uyarılması
Yumurtalıkların uyarılmasındaki amaç, döngü içerisinde birden fazla yumurtanın olgunlaşmasını sağlamaktır. Bu aşamada hastanın hormon enjeksiyonları kullanması gerekir. Yaklaşık 14 gün süren bu aşamada kullanılacak ilaçlar ve dozları her hastanın ihtiyacına özel olarak belirlenmektedir. Bu nedenle ilaç kullanımında her çift farklı maliyetlerle karşılaşabilmektedir.
Yumurtaların toplanması
Yumurtaların toplanması kesi ya da dikiş gerektirmeyen basit bir işlemdir. Yumurtaların yumurtalıklardan toplanması için ince bir iğne kullanılır. Yumurtaların toplanması tüp bebek tedavisine dahil olduğu için ekstra bir ücret ödenmesi gerekmez.
Spermlerin toplanması
Spermler genelde mastürbasyon yoluyla toplanır. Bununla birlikte bazı durumlarda daha önceden dondurulmuş spermler de kullanılabilmektedir. Sperm dondurma, tüp bebek tedavisi ücretlerine dahil olmadığı için ayrıca bir ücret ödemek gerekir. Spermlerin toplanması aşamasında bazense sperm kanallarının tıkalı olması veya vazektomi gibi nedenlerden dolayı başarısızlık yaşanabilmektedir. Bu durumda MESA ve TESE adı verilen yöntemlerle epididimden veya testislerden sperm alınabilmektedir. Ancak bu prosedürler tedavi planı içerisinde yer almadığı için ayrıca bir ücret ödenmesini gerektirmektedir.
Döllenme
Tüp bebek tedavisinde döllenme için sperm ile yumurta, laboratuvar ortamında bir araya getirilir. Döllenme normalde ayrı bir ücret ödenmesini gerektirmemekle birlikte bazı hastalarda mikroenjeksiyona başvurulması gerekebilir. Mikroenjeksiyon, tek bir spermin yumurtaya enjekte edildiği bir prosedürdür. Sperm sayısının ya da hareketliliğinin düşük olması gibi sorunlarda mikroenjeksiyona başvurulması ekstra ücret ödenmesi gerekebilir.
Embriyo transferi
Tedavi görülen kliniğin seçimine göre embriyolar 3 veya 5 günlükken transfer edilebilir. Embriyo transferi sırasında ince bir kateter rahim içerisine yerleştirilir. Sonrasında genelde çoğul gebeliği önlemek adına bir adet embriyo transfer edilir. Embriyo transferi, tüp bebek tedavisine dahil olduğundan dolayı ekstra bir ücret ödenmesini gerektirmez. Bununla birlikte dondurulmuş embriyo transferi yapılacaksa ya da kullanılmayan embriyolar dondurularak saklanacaksa bunların ücretini ayrıca ödemek gerekecektir.
Takviye kullanımı
Embriyo transferi sonrası rahim astarının gelişmesini ve korunmasını desteklemek için hormon ilaçlarının kullanılması gerekebilir. Burada amaç embriyonun tutunma ve gebeliğin devam etme şansını arttırmaktır. Bu aşamada kullanılan ilaçlar ve takviyeler, tedavi ücretinde artış olmasına neden olur.
Diğer prosedürler
Çiftin yaşadıkları sağlık sorunlarına bağlı olarak tüp bebek tedavisine ek başka tedavilere ve prosedürlere başvurmak gerekebilir. Bunlar genelde embriyo transferinden önce gerçekleştirilir ve şu şekildedir:
Anöploidi için reimplantasyon genetik testi (PGT-A)
PGT-A, embriyoların rahme transfer edilmeden önce anomaliler açısından taranmasıdır. PGT-A ile sağlıklı bir bebek olma şansı en yüksek embriyolar seçilebilir ve bu sayede tedavini başarı şansı arttırabilir. Ayrıca bazı kadınlarda erken gebelik kaybı yaşanma riskinin azaltılmasını sağlayabilir.
Endometrial reseptivite analizi (ERA testi)
ERA testi, rahim astarının embriyo transferi için en uygun olduğu zamanı belirlemek için yapılan bir testtir. ERA testi genelde daha önce embriyo transferi başarısız olmuş veya az sayıda embriyoya sahip kişiler için önerilmektedir.
Rahim çizilmesi
İmplantasyon ihtimalini arttırmak için bazen embriyo transferi öncesi rahim astarı çizilebilir. Rahim çizilmesi genelde daha önce tüp bebek tedavisinin başarısız olması halinde tercih edilmektedir.
Tüp Bebek Fiyatlarını Etkileyen Diğer Faktörler
Tüp bebek fiyatlarını etkileyen faktörler arasında uygulanan tedavilerin yanı sıra başka faktörler de bulunabilmektedir. Bunlardan en önemlilerinden bir tanesi, tedavinin gerçekleştirildiği yerdir. Tüp bebek tedavisi, yurt dışında ciddi maliyetlere neden olabilmekle birlikte ülkemizde çok daha uygun fiyatlı bir şekilde gerçekleştirilmektedir.
Tüp bebek tedavisi, diğer ülkelere göre Türkiye’de daha uygun fiyatlı olmakla birlikte şehirden şehre değişiklik gösterebilmektedir. Örneğin, yaşam maliyetinin yüksek olduğu yerlerde tedavinin daha pahalı olması normaldir. Ayrıca tedaviye olan talep ve klinik arzı da fiyatlarda farklılığa neden olabilmektedir.
Tüp bebek tedavisinin klinikten kliniğe farklı olmasının nedenlerinden bir tanesi de başarı oranlarıdır. Başarı oranları daha yüksek olan kliniklerin ücretleri daha yüksek olabilmektedir. Başarı oranı yüksek kliniklere olan talepteki artış, fiyatların artmasına yol açabilmektedir.
