Doğum kontrol hapı gibi hormonal bir doğum kontrol yöntemi kullanıyorsanız, yan etki olarak ara kanama ile karşılaşabilirsiniz. Ara kanama, adet dönemi dışında görülen vajinal kanamalara verilen isim olup genelde lekelenme olarak hafif bir şekilde görülmektedir.
Doğum kontrol hapları özellikle ilk aylarda ara kanamaya neden olabilmektedir. Doğum kontrol hapı alırken hapları her gün aynı saatte kullanmaya özen göstererek kanama riskini azaltabilirsiniz. Bununla birlikte doğum kontrol hapı kullanmaya başladıktan sonra birkaç ay içinde kanamanız durmuyorsa mutlaka doktorunuza haber vermelisiniz.
Doğum kontrol hapının neden kanamaya yol açtığını, neler yapabileceğinizi ve ne zaman doktora gitmeniz gerektiğini bu yazıda okuyabilirsiniz.
Doğum Kontrol Hapı Neden Kanama Yapar?
Doğum kontrol hapı nedeniyle ortaya çıkan hafif lekelenme şeklinde kanama genelde ilk birkaç ay görülmektedir. Bunun nedeni, vücudun değişen hormon seviyelerine uyum sağlamaya çalışmasından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle hapı kullanmaya başladığınızda adet döneminiz dışında ara kanamayla karşılaşabilirsiniz.
Doğum kontrol hapının neden olduğu ara kanama genelde geçici bir durum olmakla birlikte herkes açısından aynı durum söz konusu olmayabilir. Kanamaya neden olan faktörler tam olarak bilinmemekle birlikte vücuttaki progesteron artışının, rahim duvarında incelmeye neden olarak kanamaya yol açabileceği düşünülmektedir.
Doğum kontrol hapının kanamaya yol açmasına neden olan diğer faktörler arasında şunların bulunmaktadır:
Kullanılan hapın içerdiği hormonlar
Bazı doğum kontrol haplarının ara kanamaya neden olma ihtimali daha yüksektir. Özellikle düşük dozda hormon içeren hapların ara kanamaya neden olabileceği düşünülmektedir.
Kombine doğum kontrol hapları, en sık kullanılan haplar arasındadır ve sentetik formda progesteron ve östrojen içermektedir. Kombine doğum kontrol hapı kullanan kadınların yarısına yakınının ilk 3 ila 6 ay kadar ara kanama yaşadıkları düşünülmektedir.
Yalnızca progesteron içeren haplar ise östrojen içermeyen haplardır. Bu hapların en önemli yan etkilerinden biri ara kanamadır ve kanamanın ne zaman olacağı genelde tahmin edilememektedir. Yalnızca progesteron içeren hapların özellikle her gün aynı saatte alınmadığında ara kanamaya neden olabileceği düşünülmektedir.
Sigara kullanımı
Ara kanamanın sigara içen kişilerde, sigara içmeyenlere göre daha sık görüldüğü söylenebilir. Sigara içmek aynı zamanda doğum kontrol hapının neden olabileceği kalp krizi ve felç riskinde de artışa yol açabilir.
Yeni bir ilaca başlamak
Doğum kontrol haplarıyla etkileşime giren bazı ilaçlar ara kanamaya neden olabilir. Ara kanama riskini arttırabilen ilaçlar arasında bazı antibiyotikler, bazı epilepsi ilaçları ve HIV tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar bulunmaktadır. Bu nedenle herhangi bir ilaca başlamadan önce ilacın doğum kontrol hapıyla etkileşime girip girmeyeceğini doktorunuza danışmanız gerekir.
Kusmak ya da ishal olmak
Kusmak ya da ishal olmak, vücudun hap ile alınan hormonların emilimini gerçekleştirememesine yol açabilir. Bu da ara kanamaya neden olabilir veya hapın etkinliğini azaltabilir.
Enfeksiyon
Mantar enfeksiyonları veya cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, rahimde ve rahim ağzında tahrişe ve enfeksiyona yol açarak kanamaya neden olabilir.
Gebelik
Ara kanama, doğum kontrol hapının etkin olmadığını göstermemektedir. Doğum kontrol hapını düzenli bir şekilde kullanırken gebe kalmak düşük bir ihtimaldir. Bununla birlikte hapınızı almayı unuttuysanız ve kanama yaşıyorsanız, gebelik testi yaparak gebe kalıp kalmadığınızı kontrol edebilirsiniz.
Yerleşme kanaması
Hafif kanama ya da lekelenme, gebeliğe işaret ediyor olabilir. Gebeliğin başlarında görülen yerleşme kanaması, döllenmiş yumurtanın rahim duvarına tutunmasıyla gerçekleşmektedir.
Dış gebelik
Doğum kontrol hapı kullanırken gebe kalınması halinde dış gebelik gerçekleşebilir. Dış gebelikte embriyo genelde fallop tüplerine tutunmakta ve gebeliğin sürdürülmesi mümkün olmamaktadır. Bu nedenle dış gebeliğin bir an önce sonlandırılması için gerekli tedaviye başlanması gerekir.
Doğum Kontrol Hapı Kanaması Nasıl Engellenir?
Doğum kontrol hapının neden olduğu ara kanamaları engellemek için yapabileceğiniz bazı şeyler olabilir. Hafif kanamayı veya lekelenmeyi engellemek için şu noktalara dikkat edebilirsiniz:
- Sigara içiyorsanız bırakmaya çalışın. Sigarayı bırakmakta zorlanıyorsanız bir uzmandan yardım alın.
- Hapı her gün aynı saatte almaya özen gösterin.
- Doğum kontrol hapınızı değiştirin. Örneğin, düşük dozlu bir hap kullanıyorsanız doktorunuza danışarak daha yüksek dozlu bir hap kullanmaya başlayın.
- Başka bir korunma yöntemi deneyin. Doktorunuz, hormon seviyelerinizin daha dengeli olması adına hap yerine vajinal halka kullanmanızı önerebilir.
- Doğum kontrol hapının etkinliğini etkileyebilecek herhangi bir ilaca başlayıp başlamadığınızı kontrol edin.
- Hapı kullanmaya başlamanızın üstünden 6 ay geçmesine rağmen kanamalarınız devam ediyorsa doktorunuza danışmayı ihmal etmeyin.
Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Doğum kontrol hapı bazı kadınlar açısından hiçbir yan etkisi olmayan bir korunma yöntemi olsa da bazı kadınlarda kanama gibi yan etkilerin devam etmesi söz konusu olabilir. Özellikle aşağıdaki belirtileri yaşayan kadınların bir an önce doktorlarıyla iletişime geçmeleri gerekir:
- Doğum kontrol hapı kullanmaya başlamanın üstünden 6 ay geçmesine rağmen kanama yaşıyor olmak
- 2-3 günden uzun süren yoğun kanama
- Göğüs ağrısı, baş dönmesi, görmede zorluk ya da şiddetli bacak ağrısı gibi kah pıhtılaşması belirtileri
Lekelenme bazense doğum kontrol hapı nedeniyle ortaya çıkmıyor olabilir. Lekelenmeye neden olan altta yatan sağlık sorunları arasında şunlar bulunuyor olabilir:
- Klamidya veya bel soğukluğu gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
- Pelvik inflamatuar hastalık
- Endometriozis
- Rahim miyomları
- Kanser
Bununla birlikte doğum kontrol hapı kullanmaya başladıktan sonra yaşanan kanamaların çoğu hapların yeteri kadar hormon içermemesinden kaynaklanmaktadır. Vücut rahim duvarını kalınlaştırmak ve kanamayı önlemek için daha fazla östrojene ihtiyaç duyuyor olabilir. Veya vücut sentetik progesterona etkin bir şekilde yanıt veremediği için lekelenme gerçekleşiyor olabilir. Bunlar, gebeliği önlemek açısından sorun olmamakla birlikte vücudun başka bir formülasyona sahip bir doğum kontrol hapına ihtiyaç duyduğunu gösteriyor olabilir.
Hapı kullanmaya başlamanızın üstünden 6 ay geçmesine rağmen hala lekelenme yaşıyorsanız, doktorunuzu ziyaret ederek başka bir hap reçete etmesini isteyebilirsiniz. Doktorunuz, farklı içeriğe sahip farklı marka bir hap reçete ederek yaşadığınız belirtilerin azalmasını sağlayabilir.
Sonuç Olarak
Doğum kontrol hapları özellikle ilk aylarda ara kanamaya neden olabilmektedir. Doğum kontrol hapının kanamaya neden olması, etkin olmadığı anlamına gelmemektedir. Doğum kontrol hapına başladıktan sonra özellikle ilk 6 ay hafif kanama şeklinde lekelenme olması normal olmakla birlikte kanamanız geçmiyorsa ve kanamaya karın ağrısı, ateş ve nefes darlığı gibi belirtiler eşlik ediyorsa bir an önce tıbbi yardım almanız önemlidir.
