Gebelik komplikasyonları, gebelik sırasında yaşanan hastalıkları veya sağlık sorunlarını ifade etmektedir. Gebeliğiniz sırasında komplikasyon oluşma riskini azaltmak için yapabileceğiniz en iyi şey, doktor ziyaretlerinizi aksatmamak ve yaşadığınız belirtiler varsa bunları doktorunuza anlatmak olacaktır. Komplikasyonların erken dönemde tespit edilmesi ve hemen tedaviye başlanması, gebeliğin sağlıklı bir şekilde devam etmesi açısından çok önemlidir.
Gebelik komplikasyonlarının neler olduğunu, nasıl tedavi edildiğini, ne zaman doktora gitmeniz gerektiğini ve gebelik komplikasyonlarına dair merak ettiğiniz diğer şeyleri bu yazıda okuyabilirsiniz.
Gebelik Komplikasyonu Nedir?
Gebelik komplikasyonu, gebelik sırasında annenin ve bebeğin sağlığını etkileyebilecek sorunları ifade etmektedir. Gebeliğiniz sırasında doktorunuz herhangi bir komplikasyon olup olmadığını anlamak için gebeliğinizi dikkatli bir şekilde takip edecektir. Bu süreçte doktorunuza yardımcı olmak için ziyaretlerinizi kaçırmamaya dikkat etmelisiniz. Erken teşhis ve tedavi, ciddi komplikasyonların yaşanma riskinin azalmasına yardımcı olmaktadır.
Gebeliklerin çoğu herhangi bir komplikasyon yaşanmaksızın ilerlese de bazen gebelik sırasında annenin ve bebeğin sağlığını etkileyecek sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Bazense annenin gebe kalmadan önce sahip olduğu sağlık sorunları, gebelikte komplikasyon yaşanmasına neden olabilmektedir.
Halihazırda yaşadığınız bir sağlık sorunu varsa gebeliğiniz sırasında komplikasyon yaşama riskinizi azaltmak için gebe kalmadan önce doktorunuzla konuşmanız önemlidir. Gebe olmanız halinde ise doktorunuzun takip etmesi gereken sağlık sorunlarınız varsa bunlar hakkında doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekir.
Gebelik Komplikasyonları Nelerdir?
Gebelikte yaşanan normal belirtiler ile gebelik komplikasyonlarının neden olduğu belirtileri ayırt etmek bazen zor olabilmektedir. Bu nedenle yaşadığınız belirtilerin normal olup olmadığından emin değilseniz doktorunuza danışmanız çok önemlidir. Gebelik komplikasyonlarının çoğu tedavi edilebildiğinden dolayı komplikasyonun erken dönemde teşhis edilmesi adına yaşadığınız belirtilere dikkat etmeniz gerekir.
Gebelik sırasında en sık karşılaşılan komplikasyonlar ve tedavi seçenekleri şu şekildedir:
Yüksek tansiyon
Yüksek tansiyon, kalpten organlara ve plasentaya kan taşıyan arterlerin daralmasıyla meydana gelir. Yüksek tansiyon, preeklampsi gibi komplikasyonların riskinin artmasıyla ilişkilidir. Bu durumda bebeğin daha erken doğması mümkün olabileceği gibi bebeğin normalden küçük olma riski de vardır. Yüksek tansiyonun neden olabileceği komplikasyonları önlemek adına gebelik sırasında tansiyonu ilaçlarla kontrol altına almak önemlidir.
Gebelik diyabeti
Gebelik diyabeti, vücudun şekeri etkili bir şekilde işleyememesi nedeniyle ortaya çıkar. Bunun sonucu olarak kan dolaşımında normalden daha yüksek seviyelerde şeker bulunur. Kan şekeri seviyelerini düzenlemek için bazı gebelerde beslenme düzenini değiştirmek gerekebilir. Bazı gebelerin ise insülin kullanmaları gerekebilir. Gebelik diyabeti genellikle doğumla birlikte kendi kendine düzelen bir sorundur.
Preeklampsi
Preeklampsi, gebeliğin ilk 20 haftasından önce ortaya çıkan ve yüksek tansiyon ile böbrek sorunlarına neden olabilen bir komplikasyondur. Preeklampsinin ilerlemesini engellemek için genelde doğum tavsiye edilmektedir. Doktorunuz, doğumu başlatmanın avantaj ve dezavantajlarını sizinle konuşacaktır. 37 ila 40. haftalara gelen gebeliklerde genelde doğumun başlatılması tavsiye edilmektedir. Bununla birlikte doğum için henüz çok erkense bebeğin ve annenin sağlığının yakından takip edilmesi gerekir. Bu süreçte tansiyonu düşürmeye yardımcı ilaçlarla bebeğin gelişimine yardımcı ilaçların kullanılması gerekli görülebilir.
Erken doğum
Gebeliğin 37. haftasından önce gerçekleşen doğumlar, erken doğum olarak kabul edilmektedir. Erken doğumda bebeğin akciğer ve beyin gibi organlarının gelişimi tamamlanmamıştır. Bazı ilaçlarla doğumu durdurmak mümkün olabilmekle birlikte genelde erken doğumu engellemek için yatak istirahati önerilmektedir.
Düşük
Düşük, gebeliğin 20. haftasından önce bebeğin kaybedilmesidir. Gebeliklerin yüzde 20’sinin, annenin gebelikte haberi dahi olmadan düşükle sonlandığı tahmin edilmektedir. Çoğu durumda düşüğü engellemek mümkün değildir. Bebeğin, gebeliğin 20. haftasından sonra kaybedilmesi ise ölü doğum olarak isimlendirilmektedir. Ölü doğumun nedeni çoğu zaman bilinmemekle birlikte aşağıdaki faktörlerin ölü doğum riskini arttırdığı düşünülmektedir:
- Plasenta ile ilgili sorunlar
- Annenin sahip olduğu kronik sağlık sorunları
- Enfeksiyonlar
Anemi
Anemi, vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin normalden az sayıda olmasıdır. Anemide kendinizi yorgun ve halsiz hissedebilirsiniz. Aneminin pek çok nedeni olabileceği için doktorunuz altta yatan nedeni tedavi etmek isteyecektir. Gebeliğiniz sırasında demir ve folik asit takviyeleri kullanmak, bunların eksikliği nedeniyle ortaya çıkan anemiyi engellemekte çoğu zaman etkili olmaktadır.
Enfeksiyonlar
Bakteriyel, viral ve parazitik enfeksiyonlar, gebelikte çeşitli sorunlara yol açabilir. Enfeksiyonlar hem annede hem de bebekte sorunlara neden olabileceği için bir an önce tedavi görmek önemlidir. Gebelikte komplikasyonlara neden olabilen enfeksiyonlar genelde şu şekildedir:
- İdrar yolu enfeksiyonu
- Bakteriyel vajinoz
- Sitomegalovirüs
- Grup B Streptokok
- Doğum sırasında bebeğe geçebilen hepatit B virüsü
- Grip
- Toksoplazma
- Mantar enfeksiyonu
- Zika virüsü
Ellerinizi sık sık yıkamanız, bazı enfeksiyonlara yakalanma riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir. Aşısı olan enfeksiyonlar için ise aşı olarak koruma sağlayabilirsiniz.
Gebelik Komplikasyonları Engellenebilir mi?
Gebelik komplikasyonlarının çoğu annenin kontrol edemeyeceği faktörler nedeniyle görülmektedir. Bu nedenle gebelik komplikasyonlarını kesin olarak engellemek mümkün değildir. Bununla birlikte gebelik komplikasyonu riskini azaltmak için aşağıdaki noktalara dikkat edebilirsiniz:
- Gebelik öncesi süreçte sağlığınıza dikkat edin. Bunun için sahip olduğunuz sağlık sorunları için tedavi olabilir, sağlıklı kilonuza ulaşmak ve sigarayı bırakmak gibi sağlıklı alışkanlıklar edinebilirsiniz.
- Doğum öncesi tüm doktor ziyaretlerinize katılın.
- Gebelikle ilgili bir sorununuz olması halinde vakit kaybetmeden doktorunuzla konuşun.
- Gebeliğiniz boyunca sağlıklı beslenin, düzenli egzersiz yapın ve sigara ile alkolden uzak durun.
- Stresinizi kontrol altına almaya çalışın ve bol bol dinlenin.
- Doğum öncesi vitaminlerinizi kullanın. Doktorunuzun önermediği hiçbir ilacı kullanmayın.
Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Gebeliğiniz sırasında yaşadığınız tüm belirtileri doktorunuza danışmanız önemlidir. Yaşadığınız belirtilerin önemli bir sorundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamanızın en kesin yolu, doktorunuzu bu belirtilerden haberdar etmektir. Aşağıdaki sorunları yaşamanız halinde vakit kaybetmeden doktorunuzla iletişime geçmelisiniz:
- Vajinadan kan ya da su gibi akıntı gelmesi
- Kronik ve yoğun baş ağrısı
- Ani ve şiddetli şişkinlik
- Baş dönmesi ve görüşte bulanıklık
- Karında ağrı ve kramp
- Ateş, üşüme ve kusma
- Fetüsün normalden az hareket ettiğini hissetme
Sonuç Olarak
Gebelik komplikasyonu, gebelik sırasında annenin ve/veya bebeğin sağlığını etkileyebilen sağlık sorunlarıdır. Gebelik komplikasyonlarının çoğu özellikle erken teşhisle tedavi edilebilmektedir. Gebelik komplikasyonu riskinizi azaltmak ve erken teşhis için tüm doktor ziyaretlerinize katılmanız ve gerekli tüm testleri yaptırmanız önemlidir. Bunun haricinde yaşadığınız tüm belirtileri doktorunuzla paylaşmanız, ortada bir sorun varsa bunun erken dönemde tespit edilmesine yardımcı olabileceği için doktorunuzla iletişime geçmeyi ihmal etmemelisiniz.