Aşırı adet kanaması veya menoraji, adet döneminin yedi günden uzun sürmesini ve kanamanın yoğun olmasını ifade etmektedir. Yoğun adet kanaması, sık karşılaşılan bir durum olmakla birlikte kadınların pek çoğu adet döneminde menoraji olarak nitelendirecek şekilde aşırı bir kan kaybı yaşamamaktadır.
Aşırı adet kanamasında yaşanan yoğun kan kaybı ve sancı nedeniyle adet döneminde günlük aktivitelere devam etmek mümkün değildir. Günlük hayatı olumsuz olarak etkileyen aşırı adet kanamasında çeşitli tedavi yöntemleri bulunduğu için adet kanamalarınızın çok yoğun olduğunu düşünüyorsanız, doktorunuzu ziyaret etmelisiniz.
Aşırı adet kanamasının nedenlerini, belirtilerini, tedavisini ve aşırı adet kanamasına dair merak ettiğiniz diğer şeyleri bu yazıda okuyabilirsiniz.
Aşırı Adet Kanaması (Menoraji) Nedir?
Aşırı adet kanaması, adet dönemlerinin aşırı yoğun veya uzun geçmesidir. Yedi günden uzun süren veya normale göre çok yoğun olan adet kanaması normal değildir. Adet kanamalarınız aşırıysa birkaç saatte bir tampon veya ped değiştirmeye ihtiyaç duyuyor olabilirsiniz. Ayrıca aşırı adet kanaması sırasında bozuk para büyüklüğünde veya daha kan pıhtılarının gelmesi mümkündür.
Günlük hayatınızı etkileyen aşırı adet kanamaları normal değildir. Bu nedenle adet kanamalarınızın çok yoğun olduğunu düşünüyorsanız, doktora gitmeli ve gerekli tedaviyi görmelisiniz.
Aşırı adet kanaması, çok fazla kan kaybına neden olup kansızlığa neden olabilmektedir. Kansızlık, vücutta çok az demir olduğu anlamına gelmektedir ve tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.
Aşırı Adet Kanaması (Menoraji) Nedenleri
Aşırı adet kanamasının nedenleri her zaman bilinmemekle birlikte bu duruma yol açan çeşitli faktörlerin olduğu düşünülmektedir. Aşırı adet kanamasının nedenlerinden bazıları şunlardır:
Hormonal dengesizlikler
Östrojen ve progesteron gibi hormonlar, adet kanamasının yoğunluğu dahil olmak üzere adet döngüsünü düzenlemeye yardımcı hormonlardır. Hormonlarda dengesizliğe neden olan sorunlar, aşırı adet kanamasına neden olabilmektedir. Hormonal dengesizliğe yol açabilen sorunlardan bazıları şu şekildedir:
- Yumurtlama olmaması
- Tiroit sorunları
- Polikistik over sendromu (PKOS)
Vücut ağırlığının normalden fazla olması da vücuttaki hormon üretimini etkileyebilmekte ve aşırı adet kanamasına yol açabilmektedir.
Rahimdeki kansersiz kitleler
Rahimdeki kansersiz kitleler, rahimdeki hücrelerin düzgün bir şekilde oluşamamasına neden olarak adet kanamasının ağır olmasına yol açabilmektedir. Kansersiz kitleler arasında polipler, miyomlar ve yapışıklıklar bulunabilmektedir.
Rahimdeki kanserli kitleler
Endometrial hiperplazi gibi kanser riskinin artmasına neden olan sorunlar veya kanser, üreme sistemini etkileyerek aşırı adet kanamasına neden olabilmektedir. Özellikle rahim ve rahim ağzı kanserinde aşırı adet kanaması görülebilmektedir.
Enfeksiyon
Cinsel yolla bulaşan bazı enfeksiyonlar, aşırı adet kanamasına neden olabilir. Trikomonas, bel soğukluğu, klamidya ve kronik endometrit gibi enfeksiyonlar, adet kanamasının yoğun olmasına yol açabilir.
Gebelik komplikasyonları
Yoğun ve geç gelen adet kanaması, düşük nedeniyle gerçekleşebilir. Aynı zamanda plasentanın rahim içinde doğru konumda olmaması da gebelikte aşırı kanamaya neden olabilir.
Diğer sağlık sorunları
Aşırı adet kanamasına neden olabilecek diğer sağlık sorunları şu şekildedir:
- Von Willebrand hastalığı
- Karaciğer hastalıkları
- Böbrek hastalıkları
- Pelvik inflamatuar hastalık
- Lösemi veya trombosit bozuklukları
İlaçlar
Bazı ilaçlar, aşırı adet kanamasına neden olabilir. Bu ilaçlardan bazıları şu şekildedir:
- Kan sulandırıcı ve aspirin
- Hormon replasman tedavisi
- Tamoksifen
- Rahim içi araçlar (Spiraller)
- Doğum kontrol hapları ve iğnesi
Aşırı Adet Kanaması (Menoraji) Belirtileri
Aşırı adet kanaması belirtileri arasında şunlar bulunmaktadır:
- Karın ağrısı
- Yedi günden uzun süren adet kanaması
- Bozuk para büyüklüğünde veya daha büyük boyutlarda kan pıhtıları
- Birkaç saatte bir tampon veya ped dolmasına neden olan adet kanaması
- Normalde 35-40 ml olması gereken adet kanamasının 80 ml ve üzeri olması
- Yorgunluk ve nefes darlığı gibi kansızlık belirtileri
Aşırı adet kanaması nedeniyle kansızlığınız varsa pika sendromu belirtiler yaşayabilirsiniz. Pika sendromu belirtileri arasında saç dökülmesi, cilt solgunluğu ve besin değeri olmayan şeyleri (kağıt ve toprak gibi) yeme isteği bulunmaktadır. Bunun gibi belirtileriniz varsa bir an önce doktora gitmeniz gerekir.
Aşırı Adet Kanaması (Menoraji) Nasıl Anlaşılır?
Aşırı adet kanamasının anlaşılması için fiziksel muayene ve pelvik muayene yapılması gerekecektir. Aşırı adet kanamasının nedeni belirlemek için ise aşağıdaki prosedürler gerçekleştirilebilmektedir:
- Rahim filmi: Rahim filmi, rahmin içi özel bir sıvıyla doldurulur ve ardından rahim boşluğundaki anomalilerin tespit edilmesi için ultrason kullanılır. Rahim filmi, normal ultrasona göre daha detaylı bir görüş sunmaktadır.
- Histeroskopi: Poliplerin, miyomların ve diğer kitlelerin tespitinde kullanılabilir. Histeroskopi ile vajina, rahim ağzı ve rahim incelenebilir.
Yaşınıza ve belirtilerinizin şiddetine bağlı olarak yapılabilecek diğer testler şu şekildedir:
- Kansızlık ve pıhtılaşma veya tiroit sorunlarının kontrolü için kan testi
- Pap smear
- Endometrial biyopsi
- Emar (MR) ile rahmin kontrol edilmesi
- Enfeksiyon olup olmadığını kontrol etmek için rahim ağzı kültür testi
Aşırı Adet Kanaması (Menoraji) Tedavisi
Aşırı adet kanamasının nedeni, aşağıdakiler dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlı olarak belirlenecektir:
- Genel sağlığınız ve hastalıklarınız
- Aşırı adet kanamasının nedeni ve şiddeti
- Vücudunuzun ilaçlara, prosedürlere ve terapilere verdiği tepki
- Adet dönemlerinizin yakın zamanda daha az yoğun hale gelme ihtimali
- Gelecekte bebek sahibi olmak isteyip istemediğiniz
- Kişisel tercihiniz
Aşırı adet kanamasının tedavisinde kullanılan ilaçlar genel olarak şu şekildedir:
- Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar: İbuprofeb veya naproksen sodyum gibi nonsteroid inflamatuar ilaçlar, adet kanamasını azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca adet sancısının hafiflemesini sağlayabilir.
- Traneksamik asit: Traneksamik asit, adet kanamasını azaltmaya yardımcı olmakla birlikte ilacın yalnızca kanama varken alınması gerekir.
- Doğum kontrol hapları: Doğum kontrol hapları, gebeliğe karşı koruma sağlamanın yanı sıra adet döngülerini düzenlemeye ve adet kanamasını hafifletmeye yardımcı olabilmektedir.
- Hormonlu spiraller: Hormonlu spiraller, rahim duvarının incelmesini ve adet kanaması ile sancılarının azalmasını sağlayabilmektedir.
Aşırı adet kanamasının tedavisinde ilaçlar işe yaramadıysa aşağıdaki prosedürlerin uygulanması gerekebilmektedir:
- Dilatasyon ve küretaj: Bu prosedürde rahim ağzı açılır ve sonrasında aşırı adet kanamasına neden olan yapılar kazınır veya vakumla çekilir. Dilatasyon ve küretaj genellikle etkili bir tedavi olmakla birlikte aşırı adet kanamasının tekrarlaması halinde tekrar operasyon geçirmek gerekebilir.
- Uterin arter embolizasyonu: Aşırı adet kanamasının nedeni rahim miyomlarıysa, rahme giden arterler tıkanarak ve kan akışı kesilerek miyomların küçülmesi sağlanabilir.
- Odaklı ultrason: Odaklı ultrasonda uterin arter embolizasyonuna benzer şekilde miyomların neden olduğu kanama, miyomların küçültülmesiyle tedavi edilir. Ultrason dalgalarının kullanıldığı bu prosedürde cerrahi bir işlem uygulanmaz.
- Miyomektomi: Miyomektomide miyomlar, cerrahi olarak çıkarılır. Miyomların sayısı, boyutu ve yerine bağlı olarak laparoskopik veya histeroskopik cerrahi gerçekleştirilebilir.
- Endometriyal ablasyon: Bu prosedür sırasında rahim duvarının yok edilmesi hedeflenir. Bunun için lazer, radyofrekans veya ısı kullanılır.
- Endometrial rezeksiyon: Rahim duvarını çıkarmak için yapılan bu prosedür, aşırı adet kanamalarını hafifletmekle birlikte prosedür sonrası gebelik önerilmemektedir.
- Histerektomi: Histerektomide rahim alındığı için adet dönemleri sona ermekte ve gelecekte gebe kalmak mümkün olmamaktadır.
Aşırı Adet Kanaması (Menoraji) Kansızlık Yapar mı?
Adet kanamasının çok yoğun ve uzun sürmesi, kansızlığa neden olabilir. Aşırı adet kanaması nedeniyle kandaki kırmızı kan hücrelerinin sayısı azalabilir. Bu da dokulara taşınan oksijenin azalmasına yol açabilir.
Kansızlık veya demir eksikliği anemisi sonucu vücut daha fazla kırmızı kan hücresi üretmek için demir depolarını kullanır. Bu da demir seviyelerinin aşırı azalmasına ve kansızlığın ciddi boyutlara varmasına neden olabilir.
Kansızlık belirtileri arasında solgun cilt, halsizlik ve yorgunluk bulunmaktadır. Kansızlık genelde beslenme düzeniyle ilişkili olmakla birlikte aşırı adet kanamaları, kansızlığın daha ciddi hale gelmesine yol açabilir.
Sonuç Olarak
Yedi günde uzun süren ve birkaç saatte bir tampon veya ped değiştirmenizi gerektiren adet kanamalarınız varsa doktora gitmeniz önemlidir. Aşırı adet kanaması, hormonlarla ilgili sorunlardan kan pıhtılaşması bozukluklarına kadar çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkıyor olabilir. Aşırı adet kanamasının tedavisinde kullanılan pek çok ilaç ve prosedür bulunduğu için doktorunuzu ziyaret ederek sizin için en doğru tedavinin ne olduğunu öğrenebilirsiniz.
