Rahim sarkması genelde kadının yaşının ilerlemesiyle birlikte görülen bir durumdur. İlerleyen yaşın yanı sıra birden fazla doğum yapmak gibi faktörler, rahimdeki kasların ve ligamentlerin zayıflamasına neden olabilmektedir. Rahmi destekleyen kasların ve ligamentlerin zayıflamasıyla birlikte rahim aşağı doğru sarkabilmektedir. Rahim sarkması tedavisi, sarkmanın şiddetine göre cerrahi veya cerrahi olmayan yöntemlerle tedavi edilebilmektedir.
Rahim sarkmasının nedenlerini, belirtilerini, tedavi yöntemlerini ve rahim sarkmasına dair merak ettiğiniz diğer şeyleri bu yazıda okuyabilirsiniz.
Rahim Sarkması Nedir?
Rahim sarkması, rahmin etrafında bulunan kasların ve ligamentlerin zayıflamasıyla meydana gelmektedir. Rahim sarkması her kadının karşılaşabileceği bir durum olmakla birlikte genelde menopoz sonrasında ve birden fazla normal doğum yapmış kadınlarda görülmektedir.
Pelvisteki kaslar, dokular ve ligamentler, pelvik taban kaslarını oluşturan yapılardır. Pelvik taban kasları rahmi, rektumu, vajinayı, mesaneyi ve pelvik bölgedeki diğer organları desteklemeye yardımcıdır. Bu kaslar artık destekleyici olamayacak kadar zayıfladıklarında pelvik bölgedeki organların vajinaya veya vajina dışına sarkması söz konusu olabilir.
Rahim sarkması, rahmi destekleyen kasların ne ölçüde zayıfladığına bağlı olarak hafif ila yüksek şiddette görülebilir. Rahim tam olarak sarktığında vajinanın ortalarına kadar ilerleyebilir ve vajinada çıkıntı oluşturabilir. Daha şiddetli vakalarda ise rahim vajinadan dışarı çıkabilir.
Rahim Sarkması Neden Olur?

Rahim, etrafındaki kaslar ve ligamentler sayesinde mevcut pozisyonunda bulunmaktadır. Rahmi tutan bu yapılarda zayıflık meydana gelmesiyle rahim aşağı doğru sarkabilir. Aşağıdakiler dahil olmak üzere pek çok faktör rahim sarkmasına neden olabilir:
- Menopozla birlikte kas dokusunun kaybı
- Gebelik
- Normal doğum (Özellikle birden fazla doğum yapmak veya bebeğin iri doğması halinde)
- Obezite
- Kronik öksürük
- Kronik kabızlık
- Sürekli olarak yüksek ağırlık kaldırmak
Rahim Sarkması Belirtileri
Hafif rahim sarkmasının hiçbir belirtiye neden olmaması mümkündür. Ancak rahmin gittikçe aşağı kaymasıyla pelvik bölgedeki mesane veya bağırsak gibi organların üzerinde baskı hissedilebilir. Orta ile şiddetli seviyelerdeki rahim sarkmasında aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Pelviste ağırlık ve doluluk hissi
- Vajinal kanama
- Vajinal akıntıda artış
- Cinsel ilişkide sorunlar
- Rahmin ya da rahim ağzının vajinadan dışarı sarkması
- Kabızlık ya da dışkılamada zorluk
- Tekrarlayan mesane enfeksiyonları veya mesaneyi boşaltmada zorlanma
Yukarıdaki belirtileri yaşamanız halinde bir an önce doktorunuzu ziyaret etmeniz ve tedavi seçenekleri hakkında konuşmanız önemlidir. Rahim sarkması tedavi edilmediği takdirde bağırsakta, mesanede ve cinsel fonksiyonda sorunlara yol açabilmektedir.
Rahim Sarkması Nasıl Anlaşılır?

Doktorunuz, pelvik muayene ile rahminizin olması gerektiği yerde olup olmadığını görebilir. Pelvik muayene sırasında spekulum adı verilen aletle vajina ve rahim kontrol edilebilir. Bu sayede rahmin vajinal kanala inip inmediği anlaşılabilir. Doktorunuz aynı zamanda öksürmenizi veya idrarınızı tutar gibi yapmanızı isteyerek kaslarınızda zayıflama olup olmadığını kontrol edebilir.
Rahim Sarkması Evreleri
Rahim sarkmasının evreleri, rahmin ne derece aşağı indiğine göre belirlenmektedir. Rahim sarkmasının dört evresi bulunmaktadır:
- Birinci evre: Rahim vajinanın üst kısmına sarkmıştır.
- İkinci evre: Rahim vajinanın alt kısmına sarkmıştır.
- Üçüncü evre: Rahim vajinadan dışarı taşmıştır.
- Dördüncü evre: Rahim vajinadan tamamen dışarı çıkmıştır.
Rahim Sarkması Tedavisi
Rahim sarkmasının tedavi edilmesi için hem cerrahi hem de cerrahi olmayan bazı yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemler, rahim sarkmasının şiddetine, kadının yaşına ve sağlığına, gelecekte çocuk isteyip istemediğine göre değişiklik gösterecektir.
Rahim sarkmasında başvurulan cerrahi olmayan tedaviler genellikle şu şekildedir:
Egzersiz
Kegel adı verilen pelvik taban kasları egzersizleri ile bu kasları güçlendirebilirsiniz. Rahim sarkmasının hafif olması halinde Kegel egzersizleri haricinde herhangi bir tedaviye ihtiyaç olmayabilir. Kegel egzersizleri için idrarı tutmaya çalışır gibi kasları birkaç saniye sıkı tutmak ve sonra bırakmak gerekir. Bu hareketi 10 kez tekrarlayarak Kegel egzersizi yapabilirsiniz.
Vajinal pesser

Vajinal pesser, rahmin alt kısmına yerleştirilen kauçuk ya da plastik halkadır. Bu halka, rahmi desteklemeye ve yerinde tutmaya yardımcı olmaktadır. Vajinal passar doktor tarafından takılmakta ve halkanın sık sık temizlenmesi ve cinsel ilişki öncesi çıkarılması gerekecektir.
Yaşam tarzında değişiklikler
Beslenme ve yaşam tarzında yapılacak değişikliklerle kabızlık gibi belirtilerin önüne geçilebilir. Su ve lif tüketimini arttırarak kabızlığı azaltmak mümkündür. Ayrıca ideal vücut ağırlığında olmak, ayakta dururken veya yürürken pelvik kaslara daha az baskı uygulayacağı için rahim sarkması olan kadınlarda kilo vermek de faydalı olabilir.
Rahim sarkmasında başvurulan cerrahi tedaviler ise genellikle şu şekildedir:
Histerektomi

Rahim sarkması, histerektomi ile rahmin alınmasıyla tedavi edilebilir. Histerektomi, vajinadan veya karından kesi açılmasıyla yapılabilir. Rahmin alınması sonucu gebe kalmak mümkün olmayacağı için ameliyatın artılarının ve eksilerinin değerlendirilmesi gerekir.
Rahmin normal konumuna getirilmesi
Histerektomi olmadan da rahim sarkması tedavi edilebilir. Bu durumda rahmin normal konumuna getirilmesi hedeflenir. Histeropeksi adı verilen bu ameliyat ile pelvikteki ligamentler rahmin alt kısmına tekrar bağlanabilir. Ameliyat, doktorunuzun kullandığı tekniğe bağlı olarak vajinadan veya karından yapılabilir.
Rahim Sarkması Nasıl Önlenir?
Rahim sarkmasına neden olabilen menopoz ve birden fazla normal doğum yapmak gibi faktörleri engellemek mümkün değildir. Bununla birlikte rahim sarkması riskini azaltmak için yaşam tarzınızda dikkat edebileceğiniz noktalar şu şekildedir:
- Sağlıklı kilonuzda olun ve düzenli egzersiz yapın.
- Pelvik taban kaslarınızı güçlendirmek için Kegel egzersizleri yapın.
- Sigara içiyorsanız bırakın. Bu sayede kronik öksürük riskinizi azaltabilir ve pelvik kaslarınıza binen fazla yükü azaltabilirsiniz.
- Kabızlık yaşamamak için su ve lif tüketiminizi arttırın.
- Ağır nesneleri doğru bir şekilde kaldırmaya dikkat edin.
Ağır nesneleri doğru bir şekilde kaldırmak için aşağıdaki noktalara dikkat edebilirsiniz:
- Tek başına kaldıramayacağınız kadar ağır nesneleri kaldırmaya çalışmayın.
- Ağır nesneleri kaldırmadan önce ayaklarınızın yere sağlam bastığından emin olun.
- Belinizden aşağı seviyede olan nesneleri kaldırmak için sırtınızı dik tutun ve dizlerinizle kalçalarınızdan bükülün. Dizleriniz düz dururken belinizden öne doğru eğilmeyin.
- Kaldırmaya çalıştığınız nesneye doğru ayaklarınızı geniş bir şekilde açın ve yere sağlam bir şekilde basın.
- Nesneyi karın kaslarınızı sıkarak ve bacak kaslarınızı kullanarak kaldırın. Dizlerinizi yavaşça düzleştirin. Nesneyi sarsmamaya çalışın.
- Nesneyi masadan alacaksanız, nesnenin vücudunuza yakın olması için masanın kenarına kaydırın. Nesneyi kaldırmak için bacaklarınızı kullanın.
- Kollarınızı bükerek nesnenin vücudunuza yakın olmasını sağlayın. Karın kaslarınızı sıkılı tutun. Küçük adımlarla yavaşça ilerleyin.
- Nesneyi yere koymak için kaldırırken yaptığınız gibi ayaklarınızı sağlam basın, karın kaslarınızı sıkın, kalçalarınızdan ve dizlerinizden bükülün.
Sonuç Olarak
Rahim sarkması, menopoza giren veya birden fazla normal doğum yapan kadınlarda sıkça rastlanan bir durumdur. Rahim sarkmasında görülen belirtiler, sarkmanın şiddetine göre farklılık göstermektedir. Bu nedenle vajinada veya pelvik bölgede baskı hissi ya da vajinadan bir şey sarkma hissi gibi belirtileriniz varsa bir an önce doktorunuzu ziyaret etmelisiniz. Bu sayede sizin için hangi tedavi yöntemlerinin uygun olduğunu öğrenebilir ve bir an önce tedaviye başlayabilirsiniz.