Bebeğin kalp atışının ilk ne zaman duyulacağı, anne-baba adayları açısından çok heyecan verici bir durumdur. Bebeğin kalp atışı ilk olarak 5 ila 6. hafta gibi erken bir zamanda tespit edilebilmekle birlikte ilerleyen dönemlerde kalp atışı daha iyi bir şekilde değerlendirilebilmektedir.
Gebeliğin erken dönemlerinde bebeğin kalbi henüz atmaktan ziyade titreşim gerçekleştirmektedir. Bu titreşimin görülmesi ultrason cihazının kalitesi, annenin vücut ağırlığı ve rahmin pozisyonu gibi pek çok faktöre bağlı olarak gerçekleşmektedir. Gebelik haftasının doğru bir şekilde hesaplanıp hesaplanmaması da bebeğin kalp atışının ne zaman duyulacağını etkileyen faktörlerden bir tanesidir.
Bebeğin kalp atışı ne zaman başlar, ne zaman görülür, neden duyulmaz ve kaç olmalı sorularının cevabını bu yazıda okuyabilirsiniz.
Bebeğin Kalp Atışı Ne Zaman Başlar?
Anne karnındaki bebeğin kalp atışı, gebeliğin 5 ila 6. haftalarında embriyonun gövdesinde ufak titremeler şeklinde görülür. Bu titremeler, gelişmekte olan kalp tüpüne işaret etmektedir. Bu aşamada kalp, gelişmesi gereken tüp şeklindeki bir tapıdan ibarettir. Kalp tüpü geliştikçe bükülerek ve odacıklar oluşturarak kalbi meydana getirmektedir.
Gebeliğin erken dönemlerinde duyulabilen veya görülebilen fetal kalp aktivitesinin kalp atışı olarak algılanmasını sağlayan ultrasondur. Yani aslında kalp tamamen oluşmadan kalp atışından bahsetmek mümkün değildir.
Bebeğin kalbi, vücudunda oluşan ilk yapılardan bir tanesidir. Kalp, oksijen içeren kanı ve besinleri diğer organlara iletmekten sorumludur. İlk trimesterde başlayan kalp gelişimi ikinci trimesterde 17. haftaya gelinmesiyle birlikte kalp atışını kendi düzenlemeye başlar. İkinci trimesterde bebeğin kalbinde herhangi bir kusur olup olmadığı tespit edilebilir. Üçüncü trimestere gelindiğinde ise bebeğin kalp ve damar sistemi yavaş ve istikrarlı bir şekilde büyümeye devam ederek doğuma hazır hale gelir.
Bebeğin Kalp Atışı Ne Zaman Görülür?
Gebeliğin 6. haftasından itibaren bebeğin kalp aktivitesi görülebilir veya duyulabilir. Bununla birlikte bebeğin kalp atışının ne zaman görüleceği değişiklik gösterebilir. Bu nedenle bebeğinizin kalp atışını henüz duyamadıysanız endişelenmemelisiniz. Bebeğin bazen ultrasonla bulunmasının zor olması ya da rahmin ters durması gibi nedenler, kalp atışının ultrasonla tespit edilmesini zorlaştırabilir.
Bir sonraki ziyaretinizde doktorunuz, her şeyin yolunda olup olmadığını kontrol edecektir. Doppler ultrason ile bebeğin kalp aktivitesi genelde 15. haftada duyulabilmektedir. Doppler ile kalp atışının duyulamaması halinde 20. hafta ultrasonunda bebeğinizin kalp atışını görmeniz ve duymanız mümkün olacaktır.
Bebeğin kalp atışı başlarda genelde yavaş olup zamanla artmaktadır. İlk trimesterde dakikada 140 ila 170 atım gerçekleşirken ikinci ve üçüncü trimesterde ise dakikada 110 ila 160 atım gerçekleşmektedir. Bebeğin kalp atış hızı dinlenirken daha yavaş duyulurken aktif olduğunda ise çok daha yüksek olduğu fark edilebilir.
Bebeğin Kalp Atışı Neden Duyulmaz?
Gebeliğiniz sırasında bebeğinizin kalp atışını duymayı beklemenize rağmen duymamanız, endişelenmenize neden olabilir. Kalp atışının duyulmaması bazen düşüğe işaret edebilmekle birlikte fetal kalp atışının duyulmamasına pek çok faktör yol açabilir.
Gebeliğin özellikle erken dönemlerinde bebeğin kalp atışının duyulmamasının nedenlerinden bazıları şu şekildedir:
Gebeliğin çok başlarında olunması
Gebeliğiniz, son adet döneminizin ilk gününe göre hesaplandıysa gebeliğinizin henüz düşündüğünüz kadar ilerlemiş olmayabilir. Bu durum özellikle adet dönemleri düzensiz olan veya en son ne zaman adet gördüğünden emin olmayan kadınlar açısından geçerlidir. Bu nedenle bebeğin kalp atışının duyulmamasının en yaygın nedenlerinden bir tanesi, gebelik haftasının yanlış hesaplanmasıdır. Gebelik haftanızın yanlış hesaplandığından şüpheleniyorsanız, doktorunuzdan ultrason yapmasını isteyebilirsiniz.
Rahmin ters olması
Rahmin pelvise doğru durması, bebeğin kalp atışının daha zor duyulmasına neden olabilir. Rahmi ters olan kadınlarda rahim, karın boşluğundan daha uzakta olduğundan dolayı Doppler ultrason, düzgün bir şekilde çalışmayabilir. Bu durumda bebeğinizin kalp atışını duyamadığınız için endişelenmeniz gerekmez. Gebelik ilerledikçe rahim genişleyecek ve karın boşluğuna yaklaşacaktır. Ayrıca bebeğinizin kalbi de büyüyecektir. Bu sayede ikinci trimesterde Doppler ultrason ile bebeğin kalp atışını duymak daha kolay olacaktır.
Aşırı kilolu olunması
Aşırı kilolu olmak, karın bölgesindeki yağ tabakasının Doppler ultrasonun ses almasını engelleyebilmesi mümkündür. Bebeğin kalp atışının Doppler ile görüntülenememesi halinde transvajinal ultrason ile kalp atışı kontrol edilebilir.
Plasentanın engel olması
Bebeğin kalp atışının duyulamamasının bir diğer nedeni de plasentanın engel olmasıdır. Plasenta rahmin ön tarafındaysa Doppler ile yalnızca annenin kendi kalp atışını algılamak mümkündür. Annenin kalp atışı yüksekse bebeğin kalp atışını duymak zor olabilir. Ancak bebeğin kalbi büyüdükçe Doppler ile kalp atışını duymak daha kolay olacaktır.
Ev tipi fetal Doppler kullanılması
Ev tipi Doppler cihazlar, anne karnındaki bebeğin sağlığını izlemek için kullanılmamalıdır. Bu cihazlar, doktorunuzun kullandığıyla aynı sınıf ve kalitede değildir. Bu nedenle ev tipi fetal Doppler kullanıyorsanız ve özellikle bu alanda bir uzmanlığınız yoksa doktorunuzun elde ettiği sonuçları elde edemeyeceğinizi unutmamalısınız.
Bebeğin Kalp Atışı Kaç Olmalı?
Anne karnındaki bebeğin kalp atış hızı dakikada 110 ila 160 atım arasında değişebilir. Gebeliğin başlarında genelde dakikada 100 atım olan kalp atış hızı, 9. haftaya gelindiğinde dakikada 140 ila 170 atım arasına çıkabilir. Sonrasında ise dakikada 110 ila 160 atım olacak şekilde düşebilir.,
Bebeğin kalp atış hızı, gebelik sırasında bebeğin sağlığı hakkında çeşitli bilgiler elde edilmesini sağlayabilir. Bu nedenle doktorunuz, gebeliğinizin 10 ila 12. haftalarından itibaren bebeğinizin kalp atışını kontrol etmeye başlayabilir.
Bebeğin kalp atış hızı gün ve gece boyu dakikada 5 ila 25 atım kadar farklılık gösterebilir. Kalp atış hızının kaç olacağı, bebeğin aktivite düzeyine bağlıdır. Hareket halindeyken artan kalp atışları uyurken ise azalış gösterir.
Bazı durumlarda bebeğin kalp atış hızı, hareket durumuna bağlı olarak normal aralığın dışında olabilse de bazen bir sağlık sorununa işaret edebilmektedir. Bebeğin kalp atış hızının normal aralığın dışında olması iki şekilde gerçekleşmektedir:
Bradikardi
Bradikardi, fetal kalp atış hızının dakikada 110 atımdan yavaş olmasıdır. Nadir olarak görülen bu durum genellikle geçicidir. Bradikardinin devam etmesi halinde fetal distres veya elektrik sinyallerinin kalpte iletilme şekliyle ilgili bir sorun söz konusu olabilir. Bradikardi çoğunlukla tedavi gerektiren bir durum olmamakla birlikte bazen ilaç tedavisi ya da erken doğum gibi müdahaleler gerekli olabilir.
Taşikardi
Taşikardi, fetal kalp atış hızının dakikada 160 atımdan hızlı olmasıdır. Nadir olarak görülen bu durum genellikle geçicidir. Taşikardinin uzun bir süredir devam etmesi ya da birden fazla kez tespit edilmesi, fetal distrese ya da enfeksiyona işaret ediyor olabilir. Taşikardi kendi kendine düzelebileceği gibi kalp atış hızının düşürülmesi için ilaç kullanımı gerekebilir. Anne karnında taşikardi yaşayan bazı bebeklerin doğduktan sonra düzenli olarak kontrol edilmeleri gerekebilir.
Bebeğin atış hızı bazen bebeğin sağlığı ile ilgili bir soruna işaret edebilmekle birlikte bazense annenin vücudunda meydana gelen değişikliklerle ilgili olabilir. Bebeğin kalp atış hızının artmasına neden olabilen anne kaynaklı nedenlerden bazıları şu şekildedir:
- Kaygı
- Kan şekeri seviyeleri
- Susuzluk
- Ateş
- Enfeksiyon
- Kansızlık
- Annenin ilaç, kafein ya da nikotin kullanımı
- Tiroit sorunları
Bebeğin kalp atış hızında doğal olarak değişiklikler meydana gelmesi mümkündür. Bununla birlikte bu değişiklikler bazen ortada bir sorun olduğuna işaret edebildiği için doktor ziyaretlerinize düzenli olarak gitmeniz çok önemlidir.
