Hamilelikte bel ağrısı, pek çok kadının hamileliğin özellikle ilerleyen dönemlerinde sık karşılaştıkları bir sorundur. Hamilelikte bel ağrısı genelde vücut duruşundaki değişiklikler, hormonlarda meydana gelen değişimler, kilo alımı ve stres gibi nedenlerden kaynaklanmaktadır.
Hamilelikte bel ağrısının yoğunluğu ve süresi kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bel ağrısı bazı kadınlarda hafif ve sürekli bir ağrı olarak görülürken bazılarında ise daha şiddetli bir ağrı olarak ortaya çıkabilir. Uzun süre ayakta durmak, oturmak ya da ağır kaldırmak gibi aktiviteler belirtilerin şiddetlenmesine neden olabilir. Dinlenme ve hafif egzersizler ise ağrıda geçici bir rahatlama sağlayabilir.
Hamilelikte bel ağrısı nedenlerini, ağrının normal olup olmadığını, ne zaman başladığını, ağrıya neyin iyi geldiğini ve ağrının doğum belirtisi olup olmadığını bu yazıda okuyabilirsiniz.
Hamilelikte Bel Ağrısı Neden Olur?
Hamilelikte bel ağrısı sık rastlanan bir belirtidir. Hamilelikte bel ağrısına neden olan pek çok faktör bulunmakla birlikte bunlardan bazıları şu şekildedir:
- Kilo almak: Sağlıklı bir hamilelik sırasında 10-15 kg almak normaldir. Omurga bazen alınan bu kiloları taşımakta zorlanabilir ve bel ağrısı meydana gelebilir. Hamilelikte bebeğin büyümesi ve rahmin ağırlaşması, pelvisteki ve beldeki damarlara ve sinirlere baskı uygulayarak da ağrıya neden olabilir.
- Vücut duruşunda değişiklikler: Hamilelik, vücudun ağırlık merkezinin değişmesine neden olur. Bu da farkında olmasanız dahi duruşunuzun ve hareket etme şeklinizin değişmesine yol açar. Vücut duruşunuzda ve hareketlerinizde meydana gelen bu değişimler, belinizin zorlanmasına ve ağrımasına neden olabilir.
- Hormonlarda değişiklikler: Hamilelik sırasında doğuma hazırlık olarak relaksin hormonu salgılanmaya başlar. Bu hormon, pelvik bölgedeki ligamentlerin ve eklemlerin gevşemesine neden olur. Relaksin aynı zamanda omurgayı destekleyen ligamentlerin gevşemesine de neden olarak dengesizliğe ve bel ağrısına yol açabilir.
- Karın kası ayrılması: Hamilelikte rahmin genişlemesiyle birlikte göğüs kafesinden kasık bölgesine kadar uzanan iki paralel kas olan rektus abdominis kaslarının ayrılmasına neden olabilir. Karın kaslarındaki bu ayrılma, bel ağrısının daha kötü hale gelmesine neden olabilir.
- Stres: Duygusal stres, sırt kaslarında gerginliğe neden olabilir. Bu nedenle hamileliğinizde kendinizi stresli hissettiğiniz dönemlerde bel ağrılarınızın arttığını fark edebilirsiniz.
Hamilelikte Bel Ağrısı Normal mi?
Hamilelikte bel ağrısı çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilen sık rastlanan bir durumdur. Hamilelikte bel ağrısı genelde endişe verici bir nedenden kaynaklanmamaktadır. Bununla birlikte ağrının bazen normal olmadığı durumlar da olabildiği için aşağıdaki belirtileri yaşamanız halinde doktorunuza haber vermelisiniz:
- Şiddetli ağrı
- Giderek şiddetlenen ya da aniden başlayan ağrı
- Düzenli olarak gelen sancı şeklindeki ağrılar
- İdrar yapmada zorluk ya da uzuvlarda iğne batması şeklinde acı
Nadir olarak görülmekle birlikte şiddetli sırt ve bel ağrısı gebelikle ilişkili osteoporoz, vertebral osteoartrit veya septik artrit gibi sorunlar yaşanması halinde görülebilir. Düzenli olarak sancı gelmesi ise erken doğrum belirtisi olabilir. Bu nedenle bu belirtilerle karşılaşmanız halinde doktor kontrolünden geçmeniz önemlidir.
Hamilelikte Bel Ağrısı Ne Zaman Başlar?
Hamilelikte bel ağrısı genelde beşinci ve altıncı aylarca başlar. Ağrının başlangıcı genelde hamileliğin 18. haftasıdır ve 24 ila 36. haftalar arasında en yüksek yoğunluğa ulaşır. Ağrılar doğumdan sonra kendi kendine ortadan kaybolabileceği gibi bazı kadınlarda doğum sonrası da devam edebilir. Ayrıca ağrılar ilk trimester gibi erken bir dönemde de ortaya çıkabilir.
Hamilelikte bel ağrısı çoğu kadında geceleri daha şiddetlidir. Ağrıya neden olan faktörler arasında uzun süre ayakta durma, oturma, öksürme, hapşırma ve yürüme gibi aktiviteler vardır. Bel ağrısı genelde derinde bulunmakla birlikte sürekli olarak hafif bir ağrı şeklinde de görülebilir.
Hamilelikten önce bel bölgesinde sorun olan kadınlarda hamilelik sırasında bel ağrısı görülme riski daha fazladır. Aynı zamanda ağrının hamileliğin erken dönemlerinde ortaya çıkma ihtimali de daha yüksektir.
Hamilelikte Bel Ağrısına Ne İyi Gelir?
Hamilelikte bel ve sırt ağrısı sık rastlanan belirtiler olmakla birlikte ağrıyı azaltmak ve önlemek için şunları yapabilirsiniz:
Duruşunuza dikkat edin
Hamileliğiniz sırasında bebeğinizin büyümesiyle birlikte ağırlık merkeziniz değişir ve öne doğru kayar. Duruşunuzu düzeltmek için farkında olmadan geriye doğru yaslanıyor olabilirsiniz. Geriye yaslanmak ise belinizdeki kasların zorlanmasına ve ağrımasına neden olabilir. Hamileliğiniz sırasında duruşunuzun iyi olması için şu noktalara dikkat edebilirsiniz:
- Düz ve dik durun.
- Göğsünüzü dik tutun.
- Omuzlarınızın geride ve rahat olmasına dikkat edin.
- Dizlerinizi hafifçe bükün.
- Ayakta dururken denge sağlamak için bacaklarınızın geniş durmasına dikkat edin. Uzun süre ayakta durmanız gerekiyorsa bir ayağınızı alçak bir tabureye dayayın ve sık sık mola verin.
- Oturduğunuz zamanlarda ise bel kısmını destekleyen bir sandalye kullanın veya belinizin arkasına ufak bir yastık yerleştirin.
Ayakkabı seçiminize dikkat edin
Hamileliğiniz sırasında rahat ve alçak topuklu ayakkabılar giyin. Bunun için özellikle yürüyüş ve spor ayakkabıları iyi seçeneklerdir. Yüksek topuklu ayakkabılar dengenizin kaymasına neden olabileceği için bel ağrılarınızın artmasına yol açabilir. Ayrıca hamilelikte ayakkabı seçiminizin yanı sıra destekleyici ekipmanlar kullanmayı deneyebilirsiniz. Hamilelikte beli desteklemek için kullanılan destek kemerleri, bel ağrılarınızın hafiflemesine neden olabilir. Ancak hamile destek kemeri alırken ve kullanırken doktorunuza danışmayı ihmal etmemelisiniz.
Eşya kaldırırken dikkatli olun
Hamilelikte ağır eşya kaldırmamanız önemli olmakla birlikte küçük eşyalar kaldırırken de dikkatli olmalısınız. Yerden bir şey kaldırırken ayaklarınızın yere sağlam bastığından emin olmalısınız. Sonrasında bacaklarınız aralık olacak şekilde çömelmeli ve dizlerinizi bükmelisiniz. Eşya kaldırırken belinizi bükmemeli ve eşyayı sırtınızla kaldırmamalısınız. Ayrıca yardıma ihtiyaç duyduğunuz zamanlarda yardım istemekten çekinmemelisiniz.
Yan yatmaya çalışın
Hamilelikte karnın büyümesiyle birlikte yüz üstü ya da sırt üstü yatmak zor hale gelebilir. Yan yatmak, bel ağrısının azalmasını sağlayabilir. Yan yatarken dizlerinizi bükebilir veya dizlerinizin arasına yastık alarak daha rahat bir şekilde yatabilirsiniz. Hatta birden fazla yastık kullanarak vücudunuzun farklı bölgelerini aynı anda destekleyebilirsiniz.
Hareket edin
Düzenli olarak hareket etmek ve egzersiz yapmak, sırtınızın ve belinizin daha güçlü olmasını sağlayarak ağrılarınızın azalmasına yardımcı olabilir. Bu nedenle hamilelik öncesi yaptığınız aktivitelere hamileliğiniz sırasında da devam etmeniz önemlidir. Yürüyüş gibi egzersizler hamilelikte güvenli olmakla birlikte bir uzmana danışarak esneme egzersizleri de yapabilirsiniz.
Sıcak ve soğuk uygulamalar yapın
Bel ağrınız varsa sıcak ve soğuk uygulamalar yapmak ağrılarınızın hafiflemesine yardımcı olabilir. Doktorunuzun da önerisiyle belinizin ağrıyan kısmına günde birkaç kez 20 dakikaya kadar soğuk uygulama yapabilirsiniz. Birkaç gün sonra ise sıcak uygulamaya geçebilirsiniz. Sıcak uygulama sırasında yalnızca belinize uygulamaya yapmaya ve karnınıza sıcak uygulama yapmamaya dikkat etmelisiniz.
Hamilelikte Bel Ağrısı Doğum Belirtisi mi?
Hamilelikte bel ağrısı pek çok kadının karşılaştığı bir belirtidir ve tek başına doğum belirtisi değildir. Ancak bazı durumlarda bel ağrısının doğum belirtisi olarak ortaya çıkması mümkündür. Bu nedenle anne adaylarının doğum belirtilerinin farkında olması ve zamanında tıbbi yardım alması çok önemlidir.
Doğumun başladığını gösteren belirtiler genel olarak şu şekildedir:
- Düzenli aralıklarla meydana gelen ve sıklığı giderek artan sancılar vardır.
- Adet sancısına benzeyen karın ağrısı mevcuttur.
- Pelvik bölgede basınç ya da ağırlık hissiyle birlikte bel ağrısı görülür.
- Sulu, kanlı ya da mukus benzeri vajinal akıntı görülür.
- Suyun gelmesi ile vajinadan su boşalması ya da damlaması görülür.
- Pelvik bölgede bebeğin aşağı doğru indiği hissedilir.
Hamilelikte bel ağrısı genelde tek başına doğum belirtisi olmamakla birlikte başka belirtiler de yaşamanız halinde doktorunuzla iletişime geçmeniz ve gerekli tıbbi yardımı almanız önemlidir.
